Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/346

Ta strona została przepisana.

że wywody, jak i po nim wielokrotne pokazało doświadczenie, słabo oddziaływają na wrogo usposobiony tłum — i nietylko na tlum.
Przy obliczaniu głosów okazało się, że większość wypowiedziała się przeciw Sokratesowi, jakkolwiek większość niepokaźna. Znaczyło to, że był skazany, lecz pytanie co do rozmiarów kary nie było jeszcze przesądzone. Sokrates miał prawo ze swojej strony zgłosić wniosek co do kary innej, łagodniejszej; ponieważ zaś za oskarżeniem wypowiedziała się tylko nieznaczna większość, nie ulega przeto wątpliwości, że uzyskałby aprobatę ten wniosek drugi, łagodniejszy. Pod naciskiem swych uczni Sokrates dla formy zgłosił swój wniosek o karę; nie zataił wszakże przed sędziami, że czyni to tylko dla formy i pod przymusem, właściwie zaś winnym się nie czuje i uważa działalność swą godną nie kary, lecz najwyższej nagrody, jaką państwo wyznacza jedynie obywatelom szczególnie zaslużonym — gościny w prytanejonie.
Była to mowa piękna, bohaterska — ale jedynie w naszych oczach. W oczach zaś sędziów, którzy dopiero co orzekli winę jej autora, mowa taka nie mogła nie wydać się wyzywającą. Odbyło się drugie glosowanie, tym razem w sprawie kary — i znaczną większością głosów przyjęto wniosek oskarżyciela.
Nie wszystko jeszcze było stracone. W gruncie rzeczy nikt nie pragnął śmierci siedemdziesięcioletniego starca; domagano się zasadniczego stwierdzenia szkodliwości jego wpływu na młodzież, i można mieć pewność, że, gdyby mędrzec, zamiast stanięcia przed sądem, wprost udał się do Teb czy Megary, wszyscy odetchnęliby byli z ulgą. Ale krokiem takim uznalby swą winę, a na to głęboka prawość jego pozwolić nie mogła. Teraz do kaźni pozostawało jeszcze dużo czasu — dla przyczyn religijnych nie mogła ona odbyć się natychmiast. Pieniądze przyjaciół Sokratesa — i zapewne, pobłażliwość władz — otworzyły przed nim drzwi jego więzienia; dzień, dwa — i byłby Tebach lub Megarze, w zupełnem bezpieczeństwie. Ale godząc się na to, nie byłby Sokratesem. Dla tych