coraz to szersze koła społeczeństwa już nietylko ateńskiego, lecz helleńskiego wogóle, a z czasem i rzymskiego. W każdym razie dla prawodawstwa, że tak powiem, moralnego inicjatywa Sokratesa była miarodajną. Pod jej wpływem, jak to już zaznaczyłem, żyjemy dotychczas.
Nie od rzeczy jednak będzie, po tej krótkiej rozprawce teoretycznej, przytoczyć przykład moralności praktycznej, — nie filozoficznej, lecz życiowej. W jednej antologji greckiej zachował się urywek z tragedji Eurypidesa „Erechteusz” — sama tragedja zaginęła —; jest to niby testament umierającego króla młodemu synowi:
Pytasz mię słusznie; a ponieważ jesteś
Już w takim wieku, dziecię, że zachować
W pamięci zdołasz me przedśmiertne słowa,
Zostawić pragnę ci naukę — cenny
To dla młodego i zbawienny skarb.
Treść wieloraką w krótkiej mowie wiążąc,
Powiem ci naprzód: synu, bądź łaskawy!
Czy kto bogaty, czy też biedny — wszystkim
Udzielaj siebie w równej mierze, pełniąc
Rzetelnie wszystko, co rozkazał bóg.
Nie zbieraj bogactw wbrew sprawiedliwości,
Jeżeli pragniesz, by domowi twemu
Służyły długo: skoroś bowiem krzywdą
Pozyskał mienie, próżno będziesz marzył,
Że da ci trwały i korzystny plon.
Lecz zyskiem nie gardź: szlachetnego życia
W nim masz rękojmię i wspaniałych godów,
A będąc biednym, nie osiągniesz sławy
Śród swych rodaków, i od poniewierki
Nie zbawi ciebie i najmędrszy duch.
