Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/208

Ta strona została przepisana.

rzadko używanych wyrazów, co stanowiło wynik filologicznej pracy autorów; z drugiej strony wyszukiwano rzadkie mity, zapomniane legendy o bogach, kulty, obrzędy obyczajowe i t. d. Takim poetą jest Kallimach, główny przywódca poezji aleksandryjskiej, w swem najwybitniejszem dziele «Aitia» t. j. w zbiórku elegji o treści mitologicznej dla wytłumaczenia «przyczyny» (aitia) jakiegokolwiek imienia, zwyczaju i t. d. Powtóre cechowało tę poezję uczoną to, że stawiano w niej na pierwszym miejscu miłość (podobnie, jak we współczesnych komedjach Menandra); z pośród mitów wybierano baśnie o treści erotycznej; miłość wprowadza się nawet do tych mitów, które jej dawniej nie znały. Po trzecie lubowano się w jaknajszczegółowszem malowaniu każdej drobnostki ówczesnego bytu: otoczenia, krajobrazów, życia rodzinnego i t. d., w tem, co my nazywamy realizmem rodzajowym; pod tym względem najwybitniejszym jest Herondas, którego niedawno ponownie odkryto, autor świetnych scen obyczajowych. Wreszcie czwarta cecha — to ukryta w większości utworów tęsknota za czemś dalekiem, czy to za sławą minionej wielkiej przeszłości niepodległej Hellady, czy to — u mieszczan — za prostotą i ciepłem życia wiejskiego. W tym ostatnim «romantyzmie» sielankowym góruje nad wszystkimi Teokryt, największy poeta aleksandrynizmu, twórca nie tylko zanikłej dziś «pastorałki», lecz wogóle poezji, opiewającej wiejskie życie nowoczesne.
Centrum tej poezji, jak i nauk, było w Muzeum aleksandryjskiem; zapewnia to wdzięczność nieśmiertelną ludzkości zarówno dla Muzeum jak i dla jego założyciela Demetrjusza z Faleronu. Jednakże, mając tak wielkie powodzenie we wszystkiem, człowiek ten przy schylku życia przeszedł przez wielkie klęski, które się łączyły z tragedją rodzinną Ptolemeusza I. Wykładem tej historji zakończymy niniejsze opowiadanie.
Jak mówiłem, Ptolemeusz był żonaty z Eurydyką, córką namiestnika Antypatra i siostrą Kassandra. Trzeba jednak zaznaczyć, że małżeństwa dyadochów odzna-