Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/223

Za to przeciw Gallom wystąpił energicznie i, przeraziwszy ich swymi słoniami wojennemi, rozbił ich doszczętnie, za co otrzymał chwalebne przezwisko Zbawcy (Sôtêr).
 Po oderwaniu się Bitynji, przy schyłku panowania Antjocha (261), zdarzyło się jeszcze coś innego. Fileter, władca Pergamu, który po śmierci Agatoklesa uznał władzę Seleuka, pozostał wiernym jego synowi; ale następca Filetera Eumenes nie chciał uznać tej zależności. Otrzymał on w spadku po Fileterze bogaty skarb Lizymacha, dzięki czemu mógł zebrać liczną armję; zwyciężył Antjocha pod miastem Sardes i ogłosił swą niepodległość. Następca Antjocha Zbawcy, Antjoch II «Bóg», nie czuł się na silach, by go sprowadzić na drogę posłuszeństwa; tembardziej, że siłę jego osłabiała chroniczna bolączka Seleukidów, nieskończona wojna z Egiptem o Syrję Wklęsłą z miastem Damaszkiem Koniec jego panowania zaznaczył się wielkiem niepowodzeniem nie tylko jego, lecz wogóle Hellenów: oddzieliły się prowincje wschodnie, co stopniowo doprowadziło do założenia za Eufratem królestwa partyjskiego Arsakidów (247 r.); tak królestwo Seleukidów zamknęło się w granicach Syrji i Mezopotamji. W tem położeniu władcy Pergamu mieli ręce rozwiązane: nie lękali się Seleukidów, lecz Gallów, którzy prędko zapomnieli o nauczce, danej im przez Antjocha Zbawcę, i w dalszym ciągu prowadzili swe rozboje, ściągając haracz z miast, które chciały żyć z nimi w zgodzie.
 Haraczem okupywał się i Eumenes; płacił rzetelnie do samej śmierci. Lecz jego następca Attalos postanowił wyzwolić się od tego poniżającego zobowiązania iw pierwszym roku swego panowania (241) zapowiedział Gallom, że nic od niego nie dostaną. Gdy zaś ci w odpowiedzi wpadli do jego państwa, wyszedł na ich spotkanie i u źródeł rzeki Kaikos odniósł tak wielkie zwycięstwo, że wytępił wroga niemal całkowicie. Od tego czasu Gallowie przestali być niebezpieczeństwem dla pokoju grecko-azjatyckiego.