Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/24

nerwę (Grecy utożsamiali ją ze swoją Ateną). Ten ślub atoli spełnił dopiero jego syn.
 Coprawda, Tarkwinjusz, ulegając pięknu greckiej religji, traktował nieco lekceważąco stare urządzenia Numy. Mówią, że, gdy pewnego razu chciał on, wskutek potrzeb wojennych, powiększyć ilość swej konnicy i augur, Attus Nawjusz, sprzeciwił się temu, mówiąc: „Romulus stworzył swą konnicę, opierając się na auspicjach, bez auspicji przeto zmienić jej nie można”, — Tarkwinjusz odparł ironicznie: „Jeśli tak bardzo wierzysz swoim ptakom, to powiedz mi, czy jest możliwe to, co w tej chwili pomyślałem?” Attus dokonał obrządku wróżby z ptaków i odpowiedział: „Tak, to jest możliwe”. — „Doskonale”, odrzekł król, „ja pomyślałem, byś wziął tę oto brzytwę i rozciął nią tę oselkę” — przypadkowo jedno i drugie znajdowało się pod ręką. Attus bez chwili wahania schwycił brzytwę i uderzył nią w osełkę, która się rozpadła na dwie połowy. Na widok tego cudu Tarkwinjusz zaniechał inowacji, Attusowi natomiast zbudował pomnik — pierwszy w Rzymie posąg człowieka.
 Wyrazem potęgi Tarkwinjusza było również uzyskanie dziedziczności tronu dla swojego rodu. Coprawda, umierając, zostawił obu swych synów jeszcze nieletnich i dlatego tron objął zięć jego — szósty zkolei król Rzymu — Serwjusz Tulljusz (Servius Tullius). Panowanie jego miało doniosłe dla Rzymu znaczenie: podobnie jak Solon, podzielił on obywateli na pięć klas, stosownie do stopnia ich zamożności. Od przynależności do tej, czy innej klasy zależała wysokość podatku, wpłacanego do skarbu, jak również rodzaj służby wojskowej: najbogatsi musieli się stawić w pełnem uzbrojeniu, biedni zaś służyli jako lekkozbrojni. A ponieważ, według przekonania króla, tylko obrońca ojczyzny miał prawo decydować o jej losie, więc na zebraniu ludowem byli wzywani tylko ci obywatele, którzy odbywali służbę wojskową i przytem według oddziałów wojskowych, zwanych centurjami. Po zwołaniu obywateli zapytywał ich król: „czy chcecie i rozkazujecie, Kwiryci, aby