Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/326

Ta strona została przepisana.

dzi i, niepomny swej godności, rzuca się na twarz do kolan Pawła. «Wstań!» z gniewem krzyczy Rzymianin, «nie poniżaj mego zwycięstwa!»
Zwycięstwo było zupełne; aby zebrać jego owoce, senat, podług odwiecznego zwyczaju, wysłał do Pawła dziesięciu posłów ze swego grona. Zasada Flaminina utrzymana została w mocy: Rzym nie przywłaszczył sobie ani jednej piędzi ziemi na Bałkanach. Natomiast Macedonja rozdarta została na cztery oddzielne republiki; dom królewski, wywodzący swój ród od Heraklesa, w osobie ostatniego potomka, Perseusza, usunięty został od władzy. Podatki, które gminy macedońskie płaciły królowi, zostały zmniejszone o połowę, lecz za to polowa ta winna była wpływać do skarbu rzymskiego. Innemi słowy: republiki macedońskie zostały uznane za lennicze w stosunku do Rzymu — co było nowością. Zwrócono także uwagę i na tych, których Perseusz usiłował nakłonić do przymierza ze sobą, specjalnie na Achejczyków, sprzymierzeńców jego dziada, Antygona. Wolność ich pozostała nienaruszona, ale zażądano 1000 zakładników, a między nimi syna ich stratega Likorta, znakomitego w późniejszych czasach historyka Polibjusza. Prawdopodobnie nie jeden z nich wspominał teraz słowa poprzednika Perseusza na tronie macedońskim, wypowiedziane wobec ich ojców przed trzydzietu laty: «Pan rzymski zmusi was, iż żałować będziecie sprzymierzeńca Filipa!» I nie tylko oni, ale i Eumenes i wyspiarze Rodosu poczuli, że, wobec pogromu macedońskiego współzawodnika, przestali być Rzymowi potrzebni.
Zwycięzcy mogli teraz powrócić do domu, gdzie czekał na nich zasłużony tryumf. Zasłużony, lecz mimo to wątpliwy: osobiści wrogowie Pawła rozniecali przeciwko niemu niezadowolenie obywateli — żołnierzy, rzekomo z powodu wprowadzonej przezeń surowej dyscypliny. Mimo wszystko tryumf został mu przyznany. Jego początek zasępiło nieszczęście w domu tryumfatora: z dwóch młodszych synów, których pozostawił sobie jako spadkobierców swego imienia, jeden umarł na pięć dni przed uroczy-