Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/344

Ta strona została przepisana.

Potomni ocenili go inaczej. Ponad wszystkie błędy życia zwycięsko rozbłysła jego płomienna, oddana i bezinteresowna miłość dla rzymskiej ojczyzny; legenda rzymska, z miłością wyrównawszy przeciwieństwa, zjednoczyła go z jego wrogiem Scypjonem, widząc w obydwu jednako wartościowych przedstawicieli Rzymu w epoce jego chwały.

48. SCYPJO MŁODSZY

Każdy naród zazwyczaj przywiązuje się do takiej formy rządu, jaka mu najlepiej odpowiada, jeżeli zaś z zewnątrz narzuca mu się inną, obcą formę rządu, to inaczej tego nazwać nie można, jak przemocą bezmyślną i nieusprawiedliwioną. Taką naturalną formą rządów była dla Aten republika, dla Macedonji — monarchja; Rzym, zamieniwszy tę monarchję na cztery republiki, zadał krajowi gwałt o wiele trudniejszy do zniesienia od nałożonej nań daniny. Perseusz, prawnuk Demetrjusza-Oblegacza miast, zestarzał się i zmarł zdala od swego narodu, w odległej Albie; Macedończycy zaczęli pokładać nadzieje w jego synu, królewiczu Filipie. Jakież były jego losy? Nic pewnego nie wiadomo; podobno zmarł we wczesnej młodości, jako nauczyciel szkolny w Albie.
Tymczasem w Macedonji ukazał się młodzieniec, głoszący wszem wobec i każdemu z osobna, że jest właśnie Filipem, synem Perseusza, prawowitym spadkobiercą tronu macedońskiego; było to w roku 149, w dwadzieścia lat po bitwie pod Pidną. Twierdzenie wrogów rzekomego Filipa, że jest on właściwie Andryskiem, synem folusznika z Adramittjum w Mizji, nie miało posłuchu, i Filip ów skupił na sobie całą miłość ludu dla krwi Poljorkety. Tama pękła, całą Macedonję w okamgnieniu objął pożar powstania; Rzymianie zmuszeni byli siłą oręża bronić swej polityki. Z początku samozwaniec odniósł sukces: rozbił nieliczny oddział, wysłany przeciwko niemu. Lecz wówczas Rzym wyekspedjował do Macedonji prawdziwą armję pod kierownictwem wytrawnego dowódcy, Kw. Cecyljusza Metella. Pseudo-Filip