Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/522

Ta strona została przepisana.

dobroczyńcy, ogłaszając jako nieważne wszystkie jego konsulskie prawa i rozporządzenia. Zapewne, samego siebie postawił przez to w śmiesznem położeniu: przecież wśród tych rozporządzeń było jego przeniesienie do stanu plebejskiego, a jeżeli miało ono być nieważne, to nieważnym był również jego trybunat ze wszystkiemi przywilejami, dzięki którym mógł unieważniać wszystkie rozporządzenia Cezara. Ale Klodjuszowi było wszystko jedno. Wreszcie przebrała się miarka i kosa trafiła na kamień.
Z zatargu między Klodjuszem a tryumwiratem pierwszą korzyść wyciągnął senat. Jeszcze nie minął rok trybuński, gdy senat przeprowadził na zgromadzeniu ludowem prawo, znoszące nakaz Klodjusza o wygnaniu Cycerona. «Ojciec ojczyzny» mógł powrócić, i ojczyzna witała go istotnie jak; ojca: jego podróż z Brundisium do Rzymu była jednym wielkim tryumfem, który był sowitą nagrodą za wszystkie gorycze wygnania. Wprawdzie Klodjusz, nawet nie będąc trybunem, pozostał królem ulicy i przy pomocy swoich szajek nie mało dokuczał nieprzyjaciołom. Ale senat mógł z nim teraz walczyć jego własną bronią: z przyzwolenia senatu niejaki T. Milo, człowiek zdecydowany na wszystko i niesłychanie odważny, zebrał własną bandę, przy pomocy której z powodzeniem przeciwdziałał zbójectwom Klodjusza. Położenie senatu znów się wzmocniło, a potęga tryumwiratu odpowiednio spadła.
Wskutek tego tryumwirat zmuszony był mocniej się skonsolidować. W roku 56-tym miała miejsce konferencja tryumwirów w Lukce (w Etrurji), której wyniki były nadzwyczaj doniosłe. Postanowiono tedy, że Pompejusz i Krassus otrzymają konsulat powtórny w następnym roku 55-tym, do czego zresztą mieli zupełne prawo, gdyż okres dziesięcioletni po ich pierwszym konsulacie w roku 70-tym dawno minął; oraz że po tym konsulacie z tytułem prokonsulów otrzymają prowincje: Pompejusz — obie Hiszpanje, a Krassus — Syrję, każdy na pięć lat; a dalej, że termin zarządzania Gallją przez Cezara, upływający w roku 54-tym, będzie przedłużony na