Wreszcie konsulowie kolegjalnie oświadczają, jakie nagrody otrzymają ci, którzy dostarczą wiadomości o orgjach; oznaczają termin prekluzyjny na przyznanie się dobrowolne; zakazują okazywania pomocy winnym udziału w orgjach.
Barwnie opisuje Liwjusz popłoch wywołany przez mowę konsula; tłumy winnych[1] starają się daremnie uciec z Rzymu; niektórzy odbierają sobie życie; okazuje się, że z górą siedem tysięcy uczestników liczyły orgje, a konsul przedtem jakoby nic o nich nie wiedział, chociaż działalność Annji Paculli trwała conajmniej parę lat.
Wśród aresztowanych znajdują się capita coniurationis; Liwjusz cytuje ich nazwiska — są to Marcus i Caius Atiniusowie, plebejusze[2], oraz L. Opiternius z ziemi Falisków i kampańczyk Minius Cerrinius (wyżej wzmiankowany syn Annji Paculli). Ucieczka wskutek popłochu była tak wielka, że pretorowie musieli zarządzić moratorjum sądowe[3]. Wobec absencji oskarżonych konsulowie udają się na roki sądowe po wszystkich fora[4]; ich decyzje są w zasadzie dwojakie: 1-o skazują na więzienie (in vinculis) tych, którzy byli jedynie wtajemniczeni, odbyli modły w gronie misteryjnem, lecz nie dopuścili się żadnych czynów kryminalnych[5]; tych ostatnich[6] skazano na śmierć. Kobiety naogół oddano pod sąd domowy[7].
- ↑ Liv. XXXIX, 18. — „Ceterum tanta fuga ex urbe facta erat, ut quia multis actiones et res peribant, cogerentur praetores, ...e. q. s., per senatum res in diem tricesimum diferre,...”
- ↑ Liv. XXXIX, 18—19. Udział plebsu podnosi Spinelli l.c., str. 74—76. Twierdzić, że plebs w znaczeniu stanu garnął się do kultów tajemnych, jest dla epoki II-go w. prz. Chr. anachronizmem; jednakowoż i w sensie niższej klasy społecznej plebs nie odgrywał roli w kulcie, który niebezpiecznym był nie ze względów społecznych, lecz politycznych.
- ↑ Por. Nr. 32.
- ↑ Por. Liv. XL, 37 — „et veneficii quaestio ex senatus consulto, quod in urbe propiusve urbem decem milibus passuum esset commissum, C. Claudio praetori, qui in locum Ti. Minucii erat suffectus, ultra decimum lapidem per fora conciliabulaque C. Maenio, priusquam in Sardiniam provinciam traiceret, decreta”. Vide Nr. 20.
- ↑ Liv. XXXIX, 18, — „qui tantum initiati erant, et ex carmine sacro praecunte verba sacerdote precationes fecerant... eos in vinculis relinquebant.”
- ↑ ibidem. „qui stupris aut caedibus violati erant, qui falsis testimoniis, signis adulterinis, subiectione testamentorum, fraudibus aliis contaminati, eos capitali poena adficiebant. Plures necati quam in vincula coniecti sunt.”
- ↑ Por. Tacitus, Annales, XIII, 32 — „et Pomponia Graecina insignis femina, A. Plautio, quem ovasse de Britannis rettuli, nupta ac superstitionis externae rea, mariti iudicio permissa. Isque prisco instituto propinquis coram
Plauta potwierdza nam, jak dalece rozpowszechnione były w tej epoce kulty nieoficjalne. Por. M. Gumowski Przełom religijny w Rzymie w czasie drugiej wojny punickiej. Poznań. 1927, str. 63—64.
