dał nam zarys źródła w formie naogół ścisłej, opuszczając rzeczy nieistotne, swego rodzaju tautologje prawnicze[1].
Tablica z Senatus Consultum de Bacchanalibus jest również z tego względu nad wyraz interesującem źródłem, że stanowi ona przykład edyktu konsulów do urzędników miejscowych w ager Teuranus. Konsulowie cytują uchwalę senatu, która stanowi auctoritas dla ich czynności, przez to dają do zrozumienia, że ich decyzja jest identyczna z życzeniem i radą rzymskiego senatu. Nie dziwnem więc wyda się nam, że Cicero nazywa tę uchwałę auctoritas senatus[2]. Mamy tu doraźny przykład form rządów rzymskich nad italskiemi ludami, widzimy, że właściwie nie senat rządzi niemi, lecz magistratura oparta o opinję senatu, nieskrępowana przez nią formalnie, faktycznie wszakże, tok dziejów tak się składał, że senat moralnie krępował magistraturę.
W dalszym ciągu swej relacji Liwjusz mówi, że Minius Cerrinius został oddany pod opiekę magistratury miejscowej w Ardei[3] z surowym nakazem, aby nie dopuszczono w żadnym razie do samobójstwa, nie mówiąc już o ucieczce. Widać więc, że najbardziej winnego nie ukarano śmiercią.
Jak sądzę, przypuszczano że po latach więzienia zdradzi pewne tajemnice, których wątek przegląda poprzez całość opowieści.
Zanim jednak przystąpimy do odszukania owych istotnych sprężyn działania konsulów i reszty magistratury rzymskiej przypatrzmy się dokładniej terenowi, na którym umiejscowiła się owa niebezpieczna grupa orgjastyczna. W relacji Liwjusza znajdujemy wzmiankę, że
- ↑ Oprócz stałych formułek, które Liwjusz opuszcza, streszczenie zasadniczo powtarza wszystkie wytyczne oryginału z opuszczeniem pewnych powtórzeń, właściwych stylowi aktów rzymskich z epoki III i II w. prz. Chr. por. Kalb W. Wegweiser in die römische Rechtsprache. Lipsk. 1912, str. 124.
Przytoczone zestawienie (Nr. 41 i 42) nie potwierdza ujemnego zdania o ścisłości cytowania źródeł przez Liwjusza, jakie wypowiada A. Hertle w rozprawie, poświęconej klasycznemu przykładowi możliwości zestawienia oryginalnego tekstu źródła z jego transpozycją w dziele historyka. (Tytuł rozprawy Tacitus quomodo imperatoris Claudii de iure honorum orationem inverterit. Fryburg in Br. 1912, str. 9.).
Por. A. Rosenberg. Einleitung u. Quellenkunde zur römischen Geschichte. Berlin 1321, str. 10 i 25.
Spinelli, l. c., str. 125—147.
Norden E. Die antike Kunstprosa. Berlin. 1909. T. I, str. 163. - ↑ Patrz Nr.Nr. 19, 20, 38. Cf. Cicero, de legibus II, 37, — cyt. w Nr. 1.
- ↑ Por. sentencję Caesara w sprawie Katylinarczyków — Sallustius, de con. Catilinae, 51, 43 — „Sed ita censeo: publicandas eorum pecunias, ipsos in vinculis habendos per municipia, quae maxume opibus valent”;
