τοῦντος, οὐϰ ἐλλαττώσει τῶν ἐϰείνης ϰρατεῖν αὐτόν· γενναίῳ γὰρ ἀνδρὶ μετὰ τοῦ ϰαλοῦ νιϰᾶν αἱρετὀν, αἰσχρῶς δἐ οὐδὲ σῴζεσϑαι).
Argumenty filologiczne, które mogłyby przemawiać za udzieleniem wiary informacjom Appiana, wynikają z analizy ogólnej kompozycji życiorysów plutarchowych. System opowieści biograficznej Plutarcha polegać ma na chronologicznym ułożeniu faktów aż do momentu ἀϰμή życiowej; przed początkiem tego, co moglibyśmy nazwać ϰαταστροφή, umieszcza autor obszerne ἐγϰώμιον. Materiał do życiorysu Sertoriusa czerpał Plutarchos z Sallustiusa, lecz ἐγϰώμιον, które miało wydobyć wszystkie zalety bohatera i poniekąd obronić go przed zarzutami, nie mogło opierać się na chronologicznej (relacji Sallustiusa i, jak suponuje Berve[1], podstawą stała się dlań apologetyczna koncepcja jakiegoś autora epoki cesarstwa. Na ten szczegół kładzie Berve specjalny nacisk. Chce tą drogą podkreślić, że informacje Appiana opierają się na źródłach, sięgających głębiej w przeszłość, stojących bliżej samych pertraktacji z Mithradatesem, εγϰώμιον zaś zawarty u Plutarcha ma swój pierwowzór w jakiejś próbie rehabilitacji Sertoriusa. Według Berve’go prostym fałszerstwem jest zarówno rzekoma stanowczość Sertoriusa jak i nie mniej rzekomy podziw Mithradatesa[2], który miał oświadczyć: Τί δῆτα προστάξει Σερτώριος ἐν Παλατίῳ ϰαϑεζόμενος, εἰ νῦν εἰς τὴν Ἀτλαντιϰὴν ἐξεωσμένος ϑάλασσαν ὅρους ἡμῶν τῇ βασιλείᾳ τίϑησι ϰαὶ πειρωμένοις Ἀσίας ἀπειλεῖ πόλεμον[3].
Autentyczność tych słów podważa, zdaniem Berv’ego, zwrot — ἐν Παλατίῳ; Palatyn bowiem w epoce republikańskiej nie stanowił centrum życia politycznego, jakim stał się dopiero w epoce cesarstwa. Lecz słusznie stwierdził już Gelzer[4], że jest to argument zbyt małej wagi; wprawdzie z kolei argumentacja Gelzera nie jest wystarczająca[5], nie
- ↑ tamże, s. 200 i nn.
- ↑ tamże, s. 208—209.
- ↑ Plut. Sert. 24.
- ↑ Gelzer M., Hat Sertorius in seinem Vertrag mit Mithradates die Provinz Asia abgetreten? Festschrift Poland. Phil. Wochenschr. t. LH 1932, nr 35-38, s. 187.
- ↑ Nie można bowiem powoływać się na rzekomą znajomość historii rzymskiej u Mithradatesa i twierdzić, że użył on tego zwrotu świadomie wskazując na miejsce otoczone nimbem najstarszych legend. Passus ἐν Παλατίῳ nie stanowi stenogramu mowy Mithradatesa; ważne jest stwierdzenie, iż rozczarował się w swych przypuszczeniach, co do ustępliwości
