Strona:PL Znaczenie całkowitego zaćmienia słonecznego 016.jpg

przywodzą. W strefach zwrotnikowych w połowie sierpnia pogody bywają stałe, i lazur nieba czysty, żadnym obłoczkiem nie zachmurzony.
 Szczęśliwe konjunktury sprowadziły taką rozciągłość czasu i miejsca, o jakiéj co dopiero mówiliśmy, a te są następujące:
 Dla tego, że obieg ziemi około słońca, nie tworzy koła, ale elipsę, ziemia w każdéj innéj chwili obiegu, w inném znajduje się oddaleniu od słońca, już to zbliżając się, już oddalając od niego. Tak nazwane perihelium, czyli największa pobliż ziemi, przypada na 31 grudnia, i wynosi 20,511,000 mil niemieckich; największa oddal ziemi, czyli apohelium, przypada 8 lipca i wynosi 21,197,864 mil; różnicę zatem stanowi przestrzeń 686,864 milowa, czego skutkiem naturalnym, że mieszkańcom ziemi tarcz słońca w Styczniu wydawać się musi większą, niż w Lipcu.
 Podobnie i obrót księżyca około ziemi jest elipsowy, w skutek czego, księżyc raz w każdy miesiąc jest najbliżéj ziemi, i tarcz jego wtedy większą się nam wydaje, i raz najdaléj od ziemi, co znowu średnicę tarczy jego czyni mniejszą. Różnica między jego perigeum i apogeum wynosi około 7000 mil.
 Te okoliczności wpływają przeważnie na zjawiska słonecznego zaćmienia. Bo gdy tarcze słońca i księżyca, oku naszemu w różnéj porze czasu, w różnéj pozornéj wielkości się przedstawiają, przeto gdy tak staną do siebie, że jedna drugą całkowicie, lub częściowo przykrywa, wiele na tém zależeć będzie, w jakiéj każda właśnie wtenczas pokazuje się wielkości.
 Skoro się więc trafi, że zaćmienie przypada, kiedy słońce znajduje się w pobliżu ziemi, a zatem z tarczą większą, księżyc zaś stoi w oddali ziemi, a zatem z tarczą mniejszą, wtedy cień księżycowy, z małéj tarczy rzucony, nie potrafi zakryć całkowicie wielkiéj tarczy słonecznéj, i nastąpi wtenczas zaćmienie słońca pierścieniowe, jak to będzie miało miejsce 11 Lutego roku przyszłego. Następnie od mniejszéj tarczy księżyca, pada mniejszy co do objętości cień jego na ziemię, a zatem i rozciągłość miejsca i czasu samego zaćmienia musi być mniejsza.
 Przeciwnie, jeżeli zaćmienie słońca przypada w czasie