Strona:PL Zola - Lourdes.djvu/553

Ta strona została uwierzytelniona.

naukowe już dziś stawiają jako pewnik, iż niektóre zboczenia umysłowe, objawiają się właśnie w ten sposób, że bezwiednie podlegają doznanemu wrażeniu, halucynacyi; chorzy tego rodzaju nie mogą się z pod owego wpływu wyzwolić, zwłaszcza jeżeli pozostają w niezmienionych warunkach życia, w temże otoczeniu i miejscu, gdzie podlegli wrażeniu. Bernadetta wiodła życie odosobnione i nie uczyniono nic, by wyzwolić się mogła ze swego marzenia, nie przestała zatem pozostawać wciąż pod wpływem jednej i tej samej myśli.
Doktór Chassaigne uśmiechnął się i machnąwszy ręką, odrzekł:
— Ach, moje dziecko kochane, nie żądaj odemnie zbyt wiele! Jestem zgrzybiałym już starcem i wierzyć w wiedzę przestałem... nie usiłuję już a nawet i nie chcę nic dowodzić, ani szukać jakichkolwiek wyjaśnień. Tak, zapewne... są fakta znane, chociażby naprzykład ten wypadek zaszły w jednej z klinik paryzkich z ową dziewczyną, która umierała z głodu, nie chcąc nic jeść w domu swoich rodziców, w przekonaniu, iż cierpi na ciężką chorobę żołądka a gdy przyprowadzono ją do szpitala, jadła i uleczoną się poczuła natychmiast... Zmiana otoczenia okazała się dla niej zbawienną... Ale cóż chcesz... jest dużo faktów takich a jest również wiele innych, wprost sprzecznych...