Strona:PL Zola - Pieniądz.djvu/353

zwątpiwszy o korzyściach gry na zwyżkę. Maugendre stracił piędziesiąt tysięcy franków a pierwsza znaczniejsza strata wprawiła go wraz z żoną w tak ciężką rozpacz, że oboje przypłacili ten dzień chorobą. Baronowa Sandorff miała do zapłacenia tak wielkie różnice, że — jak mówiono — Delcambre słyszeć nawet o nich nie chciał; ona zaś mieniła się z gniewu i oburzenia na samą wzmiankę o mężu, który czytał ową depeszę jeszcze przed Rougonem i ani słowa jej nie powiedział. Największą jednak porażkę poniosły wielkie banki, zwłaszcza banki żydowskie, gdzie wszczęła się rzeź prawdziwa. Utrzymywano, że na samego Gundermana przypadało osiem milionów franków straty! Fakt ten wprawiał wszystkich w niewypowiedziane zdumienie: jakimże sposobem stać się mogło, aby „on“ nie został uprzedzony?... on, który niezaprzeczenie jest panem rynku... który wywiera wpływ przeważny na ministrów a nawet dowolnie działalnością państw wszystkich rozporządza?!... Był to bezwątpienia wyjątkowy zbieg okoliczności; krach to był nagły, nieprzewidziany, przekraczający granice ludzkiego rozumu i logiki!
 Zaczęto tymczasem rozgłaszać tę historyę i Saccard pozyskał nagle sławę wielkiego człowieka. Jednym zamachem zagrabił on wszystkie prawie pieniądze stracone przez zniżkowców. Osobiste jego zyski wynosiły dwa miliony franków, reszta miała przejść do kas Banku powszechnego a ra-