Strona:PL Zygmunt Miłkowski - Sylwety emigracyjne.djvu/21

 W centralizacyi owoczesnej: władzy małomównej a surowej, nieugiętej, wyrazem był Darasz; stronę jej ujmującą, poezyą okraszoną wyobrażał Podolecki; rozumu przedstawicielem był Worcel.
 Worda socyaliści (dzisiejsi, czy wczorajsi? — nie wiem) na patrona swego dlatego, że czas jakiś był członkiem założonego w Portsmouth socyalistyczno-religijnego zakonu, wypromowali. Z całą rzeczy świadomością oświadczam, że na zaszczyt ten zasługuje on mniej jeszcze, niż Mickiewicz. Worcel socyalistą był w sensie dernokracyi narodowej, przyznającej pracy wszystkie słusznie jej w myśl równości obywatelskiej przynależne prawa, uznającej, miast szerzenia w społeczeństwach przez wyzywanie do walk klasowych nienawiści, potrzebę szczepienia braterstwa, stawiającej na stanowisku przewodniem wolność, ogarniającą zarówno ustroje społeczne i polityczne.
 Takimi były Worcla społeczne i polityczne z gruntu na wskroś patryotycznego wystrzelające ideały.
 Świadczą o tem stale — wespół z Lelewelem, W. Zwierkowskim, Winc. Tyszkiewiczem i innymi, w pierwotnych wyemigrowania uczestników powstania listopadowego momentach — przedsiębrane przezeń starania i zabiegi około zorganizowania emigracyi; świadczy udział jego w Zjednoczeniu, z którego się nie wykreślał, gdy towarzystwu portsmutskiemu służył; świadczy w końcu i to, że ze Zjednoczeniem wraz z Lelewelem, Zwierkowskim i innymi w roku 1846 do Tow. demokratycznego wstąpił.
 W Tow. dem., na stanowisku członka centralizacyi, niczem — powtarzam — na zaszczyt patronowania dzisiejszemu, walkoklasowemu, międzynarodowemu, a raczej bezparodowemu socyalizmowi nie zasłużył.
 Stanisław Worcel pochodził z Wołynia — ze Stepania nad Horyniem; był członkiem jednej z trzech