Strona:PL Zygmunt Miłkowski - Sylwety emigracyjne.djvu/54

Ta strona została przepisana.

polskich względem narodowości ruskiej. Zamanifestowała ona — niepoprawnie może, niewłaściwie — szczerą, serdeczną dla niej życzliwość.
Objawów w kierunku tym było sporo. Wszystkich ukrainomanów nie znałem. Najwybitniejszego śród nich, Michała Czajkowskiego, sylwetę skreślę później trochę. Zacząłbym od Służalskiego, osobistego Mickiewicza przyjaciela, znakomitego rzeczy niebywałych opowiadacza, z miny i czupryny na model do malowidła się nadającego, ale znałem go z widzenia tylko i cokolwiek ze słyszenia. Słyszałem, że opłacał Francuza, przy którym służbę kozaczą pełnił, że w stroju kozaczym po ulicach Paryża paradował i w ulicznikach głośne wywoływał podziwy, że etc. Szkoda, że mi on za model posłużyć nie może. Zastąpi mi go Rawski.
Rawski był kozakiem zawziętym. Służalskiemu jednak nie dorównywał ani wzrostom, ani miną, mimo, że przewagę nad nim miał przez to, że z ziemi kozaczej, z województwa bracławskiego był rodem podczas, kiedy spółzawodnik jego z Lubelskiego pochodził. Rawskiemu na chrzcie świętym w rzymsko-katolickim dokonanym kościele, nadano imię Izydor. Żeby jednak imieniowi nadać brzmienie kozackie, przezwał się Sydorem i pod imieniem tem kozakowanie na szeroką praktykował skałę.
Pytanie: skąd się ono wzięło?
Z kraju je wyniósł: byłoby na pytanie to odpowiedzią najprostszą. Zapewne Nastrój ów przed powstaniem listopadowem szlacheckiej młodzieży polskiej narzucał się niejako dzięki wkluczeniu w krajach zabranych żywiołu kozaczego w sensie ozdobnym w życie społeczne. Bez kozaków dworu szlacheckiego nie było; na dworach zaś, w dobrach magnatów (Czartoryscy, Potoccy, Braniccy, Rzewuscy etc.) pełnili oni służbę milicyi, do której z pośród poddanych dobierano mołojców, imponujących urodą. Z mołojców podobnych Wacław Rzewuski sformował hufiec orężny. Hufiec ów zasłynął znakomitem