go wziąść z całym domem jego, bez wywodu o prawdzie lub nie tego podejrzenia. Przyszło sześćset ludzi pruskich do Rydzyny, zabrało książęcia z całym dworem i żołnierstwem nadworném, dwieście ludzi wynoszącém; — żołnierzy applikowano do wojska, książęcia osadzono w Głogowie, w fortecy mocnéj dolnego Szląska. Siedział tam aż do zakończenia wojny, bez wszelkiéj innéj krzywdy, tę jednę wyjąwszy, że mu wszelkich żywności kupować w Głogowie zabroniono. To wszystko, czego dla licznego dworu swego potrzebował, musiał sprowadzać z dóbr swoich z Polski i dubeltową akcyzę opłacać.
Elżbieta Petrowna, cesarzowa rossyjska, na pomoc cesarzowéj niemieckiéj i królowi polskiemu przeciw Fryderykowi II., wysłała sto tysięcy wojska pod najwyższą komendą feldmarszałka Fermora. Znajdował się w tém wojsku generałem Kasper Lubomirski, wojewodzic krakowski, owej Anusi, zguby Tarła przyczyny, brat rodzony, po ślubie z Krystą spłodzony, ale według dawnego polskiego prawa (Filii ex meretrice suscepti omnes sint illegitimi etiam subsecuto matrimonio) za bękarta poczytany, a zatem naprzeciw tak surowemu prawu, od dziedzictwa wyłączającemu, w służbie obcéj protekcyi szukający.
Wysłany był od króla posłem do Elżbiety Stanisław Poniatowski, stolnik litewski, następny król polski po Auguście. Upoważniając go do tego poselstwa król, dał mu order Orła Białego; kamerdyner zaś królewski, dając mu gwiazdę, do orderu należącą, miasto służącéj dla panów z literami: „pro fide lege et rege“, dał mu królewską, na któréj były litery: „pro fide lege et grege“, i to miało być prognostykiem przyszłego jego panowania, który prędzéj nikomu niewpadł w głowę, aż dopiero wtenczas, gdy został królem. Podobniejszy był ten prognostyk, że podczas tego poselstwa poznał się z Katarzyną, podówczas wielką księżną rossyjską, Elżbiety następczynią, która polubiwszy go, na tron wyniosła.
Te wojska przez Litwę wkroczyły w Prussy brandenburskie roku 1757. W jednéj kampanii opanowy całe. Bito pieniądze w Królewcu pod imieniem Elżbiety, a daléj postępując zwycięzkim krokiem, odebrały Pomeranią i Brandenburgią. Do
