Strona:Pascal - Prowincjałki.djvu/151

ta odgrywa w naszej wiedzy moralnej taką rolę, iż śmiałbym ją poniekąd równać z nauką o prawdopodobieństwie. Widziałeś mimochodem parę jej rysów w pewnych maksymach, które ci przytoczyłem: kiedym ci tłómaczył, w jaki sposób służący może z czystem sumieniem spełniać pewne drażliwe zlecenia, zauważyłeś pewnie, iż czyni to jedynie odwracając intencye od zła którego jest narzędziem i przenosząc je na zysk który nań spływa? To właśnie znanczy odwracać intencyę. Uważałeś tak samo, iż ci, którzy dają pieniądze za urzędy duchowne, popełnialiby szczerą symonię bez takiego rozróżnienia. Ale obecnie chcę ci ukazać tę wielką metodę w całym jej blasku na przedmiocie mężobójstwa, które usprawiedliwia w mnóstwie okoliczności: możesz z tego osądzić co zdolna jest zdziałać!
 — Widzę już, rzekłem, że w ten sposób wszystko będzie dozwolone: tej metodzie nic się nie wymknie.
 — Wpadasz wciąż z jednej ostateczności w drugą, odparł Ojciec; wylecz się z tego. Abyś się bowiem przekonał że my nie pozwalamy wszystkiego, dowiedz się naprzykład, że nie ścierpieliśmy nigdy, aby ktoś miał formalny zamiar grzeszenia dla samego grzechu. Skoro się ktoś upiera trwać w złem dla samego złego, z takim zrywamy bez pardonu: to jest rzecz szatańska: niemasz tu wyjątku ani dla wieku, ani dla płci i stanu. Ale kiedy ktoś nie żywi tego ohydneego zamiaru, staramy się wprowadzić w życie naszą metodę odwracania intencyi, polegającą na tem, aby obrać dozwolony przedmiot za cel swej czynności. Rozumie się, iż, o ile tylko w naszej