Strona:Pascal - Prowincjałki.djvu/219

gelii, trzecia przy poświęceniu, a czwarta przy Komunii.
 — To pewne, mój Ojcze, iż w kościele Notre-Dame wysłucha się w ten sposób mszy w jednem mgnieniu oka.
 — Widzisz tedy, rzekł, iż nieopodobna dalej iść w ułatwieniu sposobu wysłuchania mszy.
 Ale chcę ci teraz pokazać, w jaki sposób złagodzono praktykę sakramentów, a zwłaszcza pokuty. Tutaj dopiero ujrzysz bezgraniczną wyrozumiałość naszych Ojców i będziesz podziwiał roztropny sposób w jaki ujęli dewocyę, będącą dotąd postrachem dla całego świata. Zwaliwszy tego straszaka którego złe duchy postawiły u jej drzwi, uczynili ją łatwiejszą niż grzech, i wygodniejszą niż rozkosz; tak iż — aby użyć wyrażeń O. le Moine — poprostu żyć bez porównania trudniejszem jest niż dobrze żyć. Tak mówi na str. 244 i 291 str. swojej Łatwej dewocyi. Czyż to nie jest cudowna przemiana?
 — W istocie, Ojcze, nie mogę się wstrzymać od wyrażenia swojej myśli. Obawiam się, że wasze wyrachowanie jest zawodne, i że ta pobłażliwość może więcej ludzi odstręczyć niż przyciągnąć; msza bowiem, naprzykład, jestto rzecz tak wielka i święta, iż wystarczyłoby ogłosić co o niej mówią wasi autorowie, aby ich pozbawić wszelkiej wiary w umyśle wielu osób.
 — Zupełna racja, odparł, co do niektórych ludzi; ale czy nie wiesz, że my się dostrajamy do wszelkiego rodzaju osób? Zdaje się żeś już zapomniał tego, co ci tak często