czonego, nieużytecznego, plugawego, tam panowały złe duchy. Aby ich odpędzić, należało zniszczone naprawiać, nieużyteczne czynić użytecznem, nieczyste oczyszczać.
Z przeciwieństwa między Ahura Mazdą a Angro Mainyu wynikają jasno obowiązki wyznawców Mazdy. Istotą więc religji Persów jest przedewszystkiem obowiązek krzewienia kultury, szerzenia dóbr nie tylko materjalnych, lecz przedewszystkiem moralnych i duchowych, a cała ich praca i wszystkie wysiłki, pod tym kątem widzenia ich religji oglądane, przedstawiają się jako wielki egzorcyzm czynu, mającego za cel wyzwolenie świata od grzechów lenistwa i gnuśności.
Każdą religję możnaby scharakteryzować w dwóch słowach, jako wiarę w egzystencję istoty nieskończenie potężniejszej od człowieka. Wiara ta powstaje z poczucia słabości człowieczej i ma cele praktyczne: korzystania z potęgi boskiej w walce z nieprzyjaznemi siła-
