Strona:Paweł Spandowski - Z praktyki spółek wielkopolskich.pdf/21

pitał obrotowy wynosi dziś około 60 milionów mk. Dalej mamy dwa banki ludowe, rozporządzające kapitałem przeszło 10 milionów małek. U dziesięciu dalszych banków ludowych wynosi kapitał obrotowy 5 do 10 milionów marek. Trzydzieści i kilka banków obraca kapitałem w wysokości 2—5 milionów marek, a pięćdziesiąt przeszło banków kapitałem 1—2 milionów marek. Razem posiadamy około 100 banków ludowych z kapitałem obrotowym przeszło miliona marek, — zatem prawie połowa posiada już rozmiary dość znaczne.
 Nie tylko u nas ale i gdzieindziej rozważano i rozważa się kwestyę, czy lepiej tworzyć liczne drobne spółki i kraj niemi zasiać jak najgęściej, czy też dążyć do wytworzenia tylko większych instytucyi, mających więcej żywotności i zdolnych sprostać także większym wymaganiom. Kwestyi tej jednak nigdzie zupełnie nie rozstrzygnięto. Nasz wielkopolski ruch współdzielczy według tego, co Szanownym Panom dotąd przedstawiłem, zdaje się przemawiać za wielkiemi spółkami. Istotnie dodatnich stron wielkich spółek można wyliczyć jeszcze więcej. A ponieważ sprawa ta — zdaniem mojem — ma szersze znaczenie, dlatego może jeszcze chwilkę przy niej pozostaniemy.
 Bardzo dodatnią stroną wielkich banków ludowych okazała się możliwość zawierania także większych interesów, t. zn. udzielania większych kredytów poszczególnym osobom. Pod tym względem różnią się nasze banki ludowe od wielu innych organizacyi spółkowych. Niejedno z stowarzyszeń drobnego kredytu w Królestwie Polskiem, skrępowane ustawą pod względem wysokości pożyczek, udzielanych jednej osobie, usłyszy z zdumieniem, że poszczególne pożyczki wielkopolskich banków ludowych wynoszą często nietylko dziesiątki, ale nawet setki tysięcy marek. Tak n. p. sprawozdanie związkowe za rok 1915 stwierdza,