Strona:Paweł Spandowski - Z praktyki spółek wielkopolskich.pdf/60

Ta strona została przepisana.

większą pewność. Z tej przyczyny posiada Związek wielkopolski na 209 spółek kredytowych tylko 11 z ograniczoną odpowiedzialność, a nowych spółek kredytowych z odpowiedzialnością ograniczoną do Związku się nie przyjmuje. — Za to wszystkie spółki niekredytowe posiadają odpowiedzialność ograniczoną.
Podstawa, którą spółce daje odpowiedzialność członków, jest jednak dosyć niestała, w miarę przystępowania i występowania członków się zmieniająca. Stalszą już podstawę dają kapitały wpłacone przez członków na tak zw. udziały. Według przepisu prawa spółkowego musi każdy członek wpłacać corocznie pewną kwotę na udział. Ale ani wysokości udziału ani też wysokości wpłat rocznych prawo nie przepisuje. Stąd mamy w Niemczech spółki, w których udział wynosi tylko jedną markę, jak też i spółki z udziałami wysokości kilku tysięcy marek. Można zaobserwować w Niemczech, że szczególnie spółki rolnicze małą kładą wagę na wysokość udziałów, podczas gdy spółki miejskie kapitał udziałowy cenią wysoko. Polskie spółki wielkopolskie również do wysokich udziałów przywięzywały wielką wagę. Wysokość udziału, który poszczególny członek w spółce może posiadać, ustanowiono dlatego dosyć wysoko, przeważnie na 500 lub 600 marek. Tylko 5 spółek kredytowych posiada udział niższy niż 500 mk., natomiast spora liczba ma udziały wynoszące 1000 mk. i więcej, aż do 3000 mk.
Również dbano o to, by członkowie przepisane ustawami raty roczne na udział wpłacali. Dzięki temu kapitał udziałowy spółek rósł dość znacznie i wynosi obecnie blisko 30 milionów marek.
Jednakże i kapitał udziałowy ulega pewnej fluktuacyi, i on przez ubywanie członków odpływać może. Najpewniejszą podstawą spółki są silne fundusze rezerwowe. — W spółce stale walczą