wów, to czyż naodwrót jego wpływ nie jest conajmniej równie niebezpiecznym? Przypuszczasz, moja droga, że on może być zdolnym do szczęśliwego nawrócenia? idźmy jeszcze dalej; przypuśćmy nawet, że ten cud istotnie nastąpił. Czy nie zostaje jeszcze zawsze przeciw niemu wyrok opinii publicznej, i czy wyrok ów sam nie wystarcza, aby wytyczyć twoje postępowanie? Bóg jeden może odpuścić winy za chwilę skruchy; on czyta w sercach; ale ludzie mogą sądzić myśli jedynie na podstawie uczynków; i nikt z pomiędzy nich, postradawszy szacunek u drugich, nie ma prawa się skarżyć na nieufność, z jaką się spotyka. Pomyśl zwłaszcza, moja młoda przyjaciółko, że nieraz do utraty tego szacunku, wystarcza to, że ktoś nie dość ceny zdaje się doń przywiązywać. Nie nazywaj tego surowego prawidła niesprawiedliwością; bowiem, prócz tego, że ludzie mają powód mniemać, iż nie wyrzeka się tego cennego dobra ktoś, kto ma do niego pełne prawo, niewątpliwem jest, że z większą łatwością może ulec złemu ten, komu nie stanowi zapory ów potężny hamulec. W takiem zaś świetle postawiłoby cię twoje ściślejsze zbliżenie z panem de Valmont, chociażby samo przez się najniewinniejsze w świecie.
Przestraszona zapałem, z jakim występujesz w jego obronie, spieszę uprzedzić możliwe zarzuty. Przytaczasz mi panią de Merteuil, której świat zdołał wybaczyć tę przyjaźń; zapytasz czemu go przyjmuję w mym domu; powiesz mi, iż pan de Valmont nie tylko nie został odtrącony przez wszystkich uczciwych ludzi, ale przeciwnie, jest mile widziany, poszukiwany nawet w całem tak nazwanem dobrem towarzystwie. Sądzę, że mogę odpowiedzieć ci na wszystko.
Przedewszystkiem, pani de Merteuil, w istocie osoba ze wszech miar godna szacunku, posiada może jedną jedyną wadę, a mianowicie zbytnią ufność w swoje siły; jest to zręczny sternik, któremu sprawia przyjemność prowadzić swoją łódź pośród skał i wirów. Dobry wynik starczy za usprawiedliwienie tej śmia-
Strona:Pierre Choderlos de Laclos-Niebezpieczne związki.djvu/091
Ta strona została uwierzytelniona.