Nie potrzeba długich rozpraw na to, aby stwierdzić, że, wobec tego, iż każde z nas posiada w ręku wszelkie środki zgubienia drugiego, mamy w tem równy interes, aby się oszczędzać nawzajem. To też nie o to chodzi. Ale pomiędzy dwiema ostatecznościami, jest jeszcze tysiąc innych: nie widzę zatem nic śmiesznego w tem, co ci powiedziałem i co ci jeszcze powtórzę, że, jeszcze dzisiejszego dnia, albo zostanę twoim kochankiem, albo twoim wrogiem.
Czuję doskonale, że taki wybór jest ci nie na rękę; że o wiele wolałabyś kręcić; wiem, że nigdy nie lubiłaś być postawiona w ten sposób pomiędzy tak a nie: ale ty musisz czuć nawzajem że ja z mojej strony nie łatwo się godzę być wystrychniętym na dudka. Chętnie gotów jestem dać dobry przykład, i oświadczam z przyjemnością, że wolę zgodę i pokój: ale jeżeli trzeba będzie je naruszyć, sądzę, że mam po temu prawo i środki.
Dodam więc, że najmniejszą trudność, z jaką spotkam się z twej strony, wezmę wprost za wypowiedzenie wojny: wszystkie piękne frazesy są zbyteczne; dwa słowa wystarczą.
Odpowiedź Markizy de Merteuil skreślona u dołu tegoż listu.
A zatem, wojna!
Pani de Volanges do Pani de Rosemonde.
Biuletyny powiadamiają cię lepiej, niż jabym to mogła uczynić, droga przyjaciółko, o smutnym stanie chorej. Pochłonięta cała pielęgnowaniem jej, nie odrywałabym się od tego obowiązku nawet dla pisania do ciebie, gdyby nie wyda-
- ↑
Według francuskiego oryginału list ma numer CLIV.
