Strona:Pisma Henryka Sienkiewicza (ed. Tyg. Illustr.) vol. 77.djvu/095

tężna energia gwałtem tłumiona tylko obfitym potokiem słów autora. Nie można autorki bronić od zarzutu tem, że jest kobietą, bo, co na pochwałę pani Orzeszkowej wyznać należy, tak pomysł jej, jak i sposób pisania, zwłaszcza w ostatnich powieściach, mniej jest kobiecy niż innych naszych autorek. A przytem p. Orzeszkowa zna dobrze nietylko piękną ale i brzydszą połowę naszego społeczeństwa.
 Zwracamy uwagę miłośnikom formy na jeden szczegół stanowiący charakterystyczną cechę talentu pani Orzeszkowej.
 Autorka na wzór malarzy szkoły holenderskiej, celuje i lubuje się w tworzeniu akcesoryów, a szczególniej akcesoryów należących do towarzyskiego komfortu. Potrzeba na to mieć dużo smaku. Jakiś dowcipniś nazwał tę łatwość malowania drobiazgów — sprytem tapicerskim. Rzeczywiście nikt tak nie mebluje pokojów, nikt z takim przepychem nie ubiera ani czesze swoich bohaterek, jak pani Orzeszkowa. Pamiętamy np. w powieści p. t. »W klatce», opis mieszkania pani Klotyldy Warskiej, we wsi Jodłowej, czy jak się tam nazywa. Każdy mimowoli musi sobie powiedzieć: «Pani jak pani, ale fotele! co za fotele! a firanki! a obrazy, a marmury! a bronzy!» Oznacza to dobre serce, tak nie żałować na wygodne życie bohaterom i bohaterkom, a przytem nie jest to grzech przeciw estetyce. Wymyślność ta akcesoryów i drobiazgo-