Strona:Pisma Henryka Sienkiewicza (ed. Tyg. Illustr.) vol. 79.djvu/86

—   84   —

 Rzeczywiście, najmniej udatną ze wszystkich postaci jest ten, przeciw któremu głównie zabiegi „Nietoperzy“ były skierowane, t. j. sam Leon. Brak mu jednolitości w sposobie myślenia i charakteru. Jest np. przeciwnikiem pojedynku i postanawia nie uważać na plotki, a jednak zrywa się do tegoż pojedynku, gdy przeczytał paszkwil drukowany. Potwarz ustna czy drukowana, cóż za różnica, któraby mogła wpłynąć na odstąpienie od zasad? Albo się jest zwolennikiem pojedynku, albo przeciwnikiem. Albo się ma zasady, albo się ich nie ma. Tłómaczenie, że Leon odstąpił od zasady dla spokojności rodziny, niedostatecznem jest, bo każe wątpić o jego charakterze. Od zasad nie odstępuje się dla nikogo, a raz odstąpiwszy, można na tej drodze dojść do koncesyi wcale niebezpiecznych.
 Leon więc nie dość jest sympatyczny, a przez to osłabia się i interes, jaki mogłaby mieć sama osnowa czyli bajka sztuki. Mniej nas obchodzi, co mówią o człowieku dla nas obojętnym, musimy polubić kogoś, nim się za niego zaczniemy ujmować.
 Ale też nie w losach i sprawach Leona leży wysoka wartość sztuki. Leży ona przedewszystkiem w owej seryi typów, z którą staraliśmy się choć pobieżnie poznajomić czytelnika, i która niezawodnie długie życie komedyi zapewnić zdoła.