Strona:Pisma krytyczne (France).djvu/207

biegłe w rzucaniu czarów, podawały niekiedy podróżnym ser tak zaczarowany, że kto go spożył, przemieniał się natychmiast w zwierzę juczne. Tym zaklętym nieszczęśliwcom kazano dźwigać ciężary, a po ciężkiej służbie powracali oni znowu do swej pierwotnej postaci. W czasie trwania czaru dusza ich nie stawała się zwierzęcą; zachowywali swój dawny ludzki rozum. Apulejus w książce p. t. »Złoty osioł« mówi, że taka przygoda jego samego spotkała; działaniem pewnych ziół przemieniony został w osła, zachowując jednak umysł człowieka. Nie wiadomo, czy autor zapisał tu zdarzenie prawdziwe, czy też wysnutą przez siebie bajkę.«
 Istotnie — Apulejus podaje bajkę, bajkę naśladowaną z greckiego; nie on to nawet wymyślił Luciusa i jego przemianę, ale on to dodał do niej jeszcze ziarna szaleju.
 Interesująca to postać — ów Apulejus: opisuje go nam p. Paweł Monceaux w swej dokładnej, fachowej a zarazem miłej w czytaniu monografii.
 Ten Afrykanin, współczesny Cezarowi Antoninowi, umysł lekki, nie głęboki, błys-