Strona:Pisma zbiorowe Józefa Piłsudskiego T04.djvu/12

Ta strona została przepisana.
PRZEMÓWIENIE DO ZŁĄCZONYCH W KOMPANIĘ KADROWĄ ODDZIAŁÓW ZWIĄZKÓW I DRUŻYN STRZELECKICH 3 SIERPNIA 1914 R. w «OLEANDRACH» W KRAKOWIE
Powziąwszy decyzję rozpoczęcia walki zbrojnej z Rosją, Józef Piłsudski po zarządzeniu mobilizacji Związków i Drużyn Strzeleckich — sformował w dniu 3 sierpnia 1914 r. kompanię piechoty, która pierwsza miała przekroczyć granice Królestwa Kongresowego i rozpocząć działania wojenne.
Sformowanie tej kompanii, nazwanej «Kadrową», nastąpiło na placu powystawowym na Błoniach krakowskich, t. zw. «Oleandracb». W skład kompanii, liczącej 144 ludzi, weszli uczniowie oficerskich szkół Związków i Drużyn Strzeleckich, dowództwo kompanii otrzymał Tadeusz Kasprzycki (ob. Zbigniew)..
Przemówienie Piłsudskieqo, wygłoszone w późnych godzinach popołudniowych w dniu 3 sierpnia — zrekonstruował i opublikował po raz pierwszy Wacław Sieroszewski w pracy p. t. «Józef Piłsudski», wydanej w 1915 r. w Piotrkowie, na której oparty został tekst poniższy.

Odtąd nie ma ani Strzelców, ani Drużyniaków. Wszyscy, co tu jesteście zebrani, jesteście żołnierzami polskimi. Znoszę wszelkie odznaki specjalnych grup. Jedynym waszym znakiem jest odtąd orzeł biały. Dopóki jednak nowy znaczek nie zostanie wam rozdany, rozkazuję, abyście zamienili ze sobą wasze dawne oznaki, jako symbol zupełnej zgody i braterstwa, jakie muszą wśród żołnierzy polskich panować. Niech Strzelcy przypną do czapek blachy[1] Drużyniaków, a oddadzą im swoje orzełki. Wkrótce może pójdziecie na pola bitew, gdzie, mam nadzieję, zniknie najlżejszy nawet cień różnicy między wami.

∗             ∗
  1. Członkowie Związków Strzeleckich nosili na czapkach orła tzw. strzeleckiego, natomiast członkowie Polskich Drużyn Strzeleckich owalną blachę, z wytłoczonym na niej orzełkiem i napisem «Polska Drużyna Strzelecka w N. N.». Józef Piłsudski zamienił swego orzełka z dowódcą oddziału P. Dr. Strzeleckich Stanisławem Burhardt-Bukackim.