Strona:Potrawy z kartofli.djvu/10

pozostawiając na palec grube ścianki. Kawałki kartofli, wyjęte ze środka, przepuścić przez maszynkę do mięsa. Na pół kilo takiej surowej masy dodać piętnaście deka masła, piętnaście deka ostrego tartego sera, dwie łyżki śmietany i dwa jaja. Wymięszać doskonale, jeśli mało słone — dosolić. Napełnić tą masą połówki kartofli, formując duże kapturki z masy. Ustawić na blasze, posmarowanej tłuszczem, i wstawić w dobrze gorący piec. Gdyby się mocno rumieniły, a jeszcze nie były miękkie, przykryć blachę papierem i piec dalej przykryte, aż dojdą. Powinny być bardzo dobrze przepieczone. Do nich podać masło śmietankowe w kulkach, lub sosjerkę kwaśnej śmietany.

 KARTOFLE NADZIEWANE GRZYBAMI. Duże, równe kartofle, dokładnie umyte, lecz nie obierane, natrzeć mocno solą i upiec, jak zwykle. Gdy są miękkie, ściąć z nich łyżeczką wierzchy na pokrywki, wyjąć środki, pozostawiając ścianki na grubość palca, lub nieco więcej, zależnie od rozmiaru kartofli. Na sześć do ośmiu kartofli (wagi około 1 kilo) ugotować pięć deka młodych, suszonych grzybków, pokrajać je w cieniuchne paski. Sporą cebulę siekaną usmażyć w łyżce masła, dodać grzybki, zasmażyć razem, wsypać łyżkę mąki, wlać pół szklanki śmietany, osolić, popieprzyć, zagotować razem. Gdyby było za gęste, dodać nieco smaku z grzybków; masa ta powinna jednak być tak gęsta, aby się trzymała na łyżce, nie spływając.
 Napełnić nią kartofle, przykryć pokrywkami i wstawić na kilka minut w miernie gorący piec, dla rozgrzania. Z łyżki masła, łyżki mąki i pozostałego smaku z grzybków zrobić sos, zaprawić łyżką śmietany i podać go w sosjerce do tych kartofli. Wyjętych ze środka kartofli nie należy marnować, a użyć je do jakich klusek lub do zupy.

 KARTOFLE NADZIEWANE MIĘSEM. Bardzo duże kartofle, dokładnie umyte twardą szczotką, lub też cieniuchno obrane z łupinek, obetrzeć solą (jeśli są obierane — mąką z solą) i upiec pod blachą. Na sześć do ośmiu takich kartofli (wagi około kilo) wziąć trzydzieści deka resztek mięsa gotowanego czy pieczonego, przepuścić je przez maszynkę. Sporą cebulę zasmażyć z masłem, włożyć mięso, przesmażyć razem, wsypać niedużą łyżkę mąki, dodać rosołu lub wody, aby farsz nie był zbyt suchy, zagotować razem, osolić, popieprzyć, dodać trochę zielonego koperku.
 Z upieczonych kartofli pościnać wierzchy, wydrążyć je, pozostawiając tylko cienką skórkę, napełnić mięsem i wstawić na kilka minut do pieca dla rozgrzania. Wyjętą ze środka masę kartoflaną zmięszać z łyżką mąki, utrzeć doskonale, osolić do smaku, dodać trochę mleka lub rosołu, aby nabrała korsystencji purée kartoflanego. Ułożyć ją pośrodku półmiska, obłożyć nadziewanemi kartoflami. W sosjerce można podać sos pomidorowy lub topioną słoninkę ze skwarkami.

 KARTOFLE NADZIEWANE WĘDZONĄ RYBĄ. Upiec połówki dużych kartofli, przyrządzone, jak powiedziano przy „kartoflach z serem“. Gdy miękkie wyjąć z nich środki, pozostawiając ścianki na palec grube. Na kilo takich kartofli (dwanaście połówek} wziąć trzydzieści deka ryby wędzonej, już oczyszczonej ze skórek i ości, i połupać drobno. Mogą to być piklingi, sielawy, sig, kabljau lub szprotki, flondry, węgorz lub certy — to, czem w danej chwili rozprządzamy.