Natomiast art. 7 stawia zastrzeżenia co do płatnych urzędników państwowych, którzy na czas trwania mandatu muszą się zwalniać ze swoich obowiązków.
Powszechnie przyjętemi są dziś t. z. djety poselskie to zn. dzienna lub roczna kwota, wypłacana posłowi przez czas jego mandatu. Niewątpliwie byłoby pożądanem, aby wybrańcy ludu nie korzystali z jego pieniędzy podatkowych, ale uniemożliwiłoby to ludziom niezamożnym wykonywanie służby publicznej. Kadencja parlamentarna bowiem, czyli okres obradowania sejmu, wynosi przeważnie więcej niż pół roku, a przez ten czas nietylko trudnem ale niepożądanem nawet jest, aby poseł oddawał się swoim zajęciom zawodowym. To też stronnictwa demokratyczne żądają wszędzie djet poselskich, aby umożliwić swoim posłom gorliwy udział w ustawodawczej pracy.
Imiona i nazwiska kandydatów, na których wyborca chce głosować powinny być wypisane na kartkach bez podpisu.
Dla niepiśmiennych powinien być zamianowany mąż zaufania, który nazwiska wpisze. Kartki tak dopełnione wkłada się do kopert i wrzuca je do urny wyborczej.
W razie zgłoszenia tylko jednej listy, jak również paru list z ogólną listą kandydatów nie wyższą od przypadającej na dany okręg, kandydaci ogłoszeni zostają jako posłowie, a głosowanie się nie odbywa. Artykuł ten (53) przeniesiony został do naszej ordynacji wyborczej z ustawy obowiązującej w Anglji. Grupy wyborców mogą tworzyć związki wyborcze. O ile oświadczą tó najpóźniej 27 dnia od ogłoszenia wyborów przez upoważnionych pełnomocników i podadzą wspólną listę kandydatów otrzymują prawo jednej grupy (art. 47).
Ażeby umożliwić przeprowadzenie wyborów kraj podzielony zostaje na okręgi. Osoby uprawnione do głosowania, wybierają w oznaczonej miejscowości, gdzie znajduje się lokal wyborczy i urzęduje komisja.
Wobec dotychczasowego nieustalenia granic Polski okręgi wyborcze objęły tylko bezspornie polskie kraje, a zatem Królestwo wraz z okręgiem sokolskim i białostockim, Ślązk Cieszyński, Galicję i zabór pruski. I na tem terytorjum jednak dokonanie wyborów nie wszędzie jest możebne. Ustalono zatem, że część Galicji leżąca na wschód od Przemyśla, gdzie wrą dotąd walki z Rusinami, wyszle na sejm ustawodawczy dawniejszych przedstawicieli swoich do byłego parlamentu wiedeńskiego. Miejsce zaś posłów, którzy już
Strona:Prawo wyborcze kobiet.djvu/15
Ta strona została uwierzytelniona.