Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/623

Ta strona została przepisana.
– 577 –

  5)   Powierzchnia koła = π r²; a obwód = 2 π r.

  6)   Powierzchnia wycinka koła z kątem α° mającym swój wierzchołek w środku koła:
 
P = α/360 π r²
  7)   Powierzchnia odcinka koła z takimże kątem α°:
 
P = (α/180 π – wst α)/2.
  8)     Powierzchnia (pierścienia) obręczy zawartéj między obwodami dwóch kół wynajduje się: odejmując powierzchnię koła mniejszego od powierzchni koła większego; zatém P = π (R² — r²).
  9)     Elipsa. Powierzchnia P = π a b.
gdy a i b oznaczają połówki obudwu osi mniejszéj i większéj.
10)     Parabola. Powierzchnia odcinka parabolicznego z cięciwą s i wysokością łuku h:
P = 2/3 s h.
11)     Walec i równoleglościan. Objętość O = podstawie × wysokość.
Płaszcz walca uciętego skośnie:
P = π r (h₁ + h₂)

Objętość jego: O = π r² (h₁ + h₂/2)
gdy h₁ oznacza najkrótszy a h₂ najdłuższy bok cylindra.
12)     Stożek i piramida (ostrokręg i ostrosłup).
Objętość O = ⅓ powierzchni podstawy × wysokość.
Płaszcz prostego stożka: P = π r s
gdy s = r² + h² jest bokiem.
39*