Strona:Rabindranath Tagore-Sadhana.djvu/164

166

R. TAGORE: SĀDHANĀ

 Najbardziej charakterystycznem znamieniem życia jest to, że pełnia jego nie mieści się w niem samem; musi ono wyjść z siebie. Prawdę jego stanowi obcowanie strony wewnętrznej z zewnętrzną. Ażeby żyć, winno ciało utrzymywać różnorodne stosunki ze światłem i z powietrzem nazewnątrz — nie tylko, by zdobyć siłę życiową, lecz także, by ją ujawnić. Zważmy tylko, jak dalece pochłonięte jest ciało przez swą wewnętrzną działalność; bicie serca nie może ustać ani na sekundę, żołądek, mózg winny pracować bez wytchnienia. I nie dość na tem; przez cały ten czas ciało nie ma spoczynku nazewnątrz. Życie je tam wprowadza w nieskończony taniec pracy i zabawy; mało mu obrotów gospodarki wewnętrznej, pełną radość znajduje dopiero w wycieczkach nazewnątrz.
 Tak samo dusza. Nie może żyć wewnętrznerni swemi uczuciami i wyobrażeniami. Wciąż jej potrzeba przedmiotów zewnętrznych; nie tylko, ażeby dostarczyć pokarmu wewnętrznej świadomości, ale ażeby się w czynie wyrazić, nie tylko by odbierać, lecz także by dawać.
 Istotna prawda leży w tem, że nie możemy żyć, jeżeli rozdzielimy na dwoje tego, który