Strona:Rabindranath Tagore-Sadhana.djvu/74

76

R. TAGORE: SĀDHANĀ

znaliśmy dobro, umiłowali je i czcią najwyższą darzymy ludzi, którzy życiem swojem pokazali, czem jest dobroć.
 Zapyta kto: czem jest dobroć, co znaczy nasza przyroda moralna? Odpowiem na to, że kiedy człowiek zaczyna patrzeć na jaźń osobową pod szerszym kątem widzenia, kiedy sobie uprzytomni, że jest o wiele więcej, niż się być wydaje, z tą chwilą zaczyna mieć świadomość swojej przyrody moralnej. Postrzega wówczas, czem jeszcze ma być, i stan, którego dotąd nie doznał, nabiera dlań większej rzeczywistości, niż stan, którego bezpośrednio doznaje. Siłą rzeczy zmienia się jego pogląd na życie a wola zajmuje miejsce dotychczasowych pragnień. Wola bowiem jest najwyższem pragnieniem szerszego życia, tego życia, którego większa cześć jest nam na dzisiaj niedostępną, którego przedmioty leżą przeważnie poza naszem polem widzenia. Wtedy ów mniejszy człowiek w nas wchodzi w przeciwieństwo z większym człowiekiem, jakim jesteśmy, pragnienia nasze sprzeczają się z naszą wolą, pożądaniu rzeczy działających na zmysły staje w poprzek wewnętrzny cel serca. Zaczynamy wówczas rozróżniać między tem czego bezpo-