Strona:Ramacharaka - Religje Indyj.pdf/20

dy, przodków i dusz umarłych, nie spotykając ani wrogiego usposobienia, ani ograniczeń, nie ulegając uciskowi „misjonarstwa“ ze strony hindusów. W naszym spisie znajdują się oni pod rubryką „wyznawców religij, mających w podstawie kult dla dusz umarłych“, o statnie dziewięć miljonów, odnoszących się do tejże rubryki, stanowią rozrzucone plemiona, narodowości i sekty, wyznawcy starożytnego ubóstwiania przyrody, uosobienia jej sil pod imieniem i postacią rozlicznych „bogów“ i półbogów, poprzednio już wymienionych. Włączyliśmy do naszego spisu sześćdziesiąt trzy miljony mahometan, zamieszkujących brytańskie Indje i kolonje, i będących potomkami pierwotnych obywateli Indyj, którym narzucono mahometanom podczas zawojowania Indyj przez muzułmanów (władających Indjami kilka stuleci) narówni z potomkami samych zdobywców. Buddyści, liczący dziesięć miljonów w całych Indjach, zamieszkują przeważnie Birmę, Indochiński półwysep, Cejlon, Nepal i inne kraje; z nich niemniej niż dziewięć miljonów przypada na Birmę, ponieważ buddyzm wyginął w wielu częściach Indyj i znany tam tylko jako umarła religja.
 Pod rubryką „ortodoksalne hinduskie wyznania“ włączeni są wyznawcy pewnych religijnych i filozoficznych sekt i szkół lub leż religijnej fiłozofji, która jest znana wogóle pod nazwą „bramanizmu“. Różne szkoły i sekty bramanizmu różnią się jedna od drugiej zasadniczo, ale mają jeden wspólny korzeń, jedno i to samo pochodzenie i stosunek do pierwotnej religji hindusów, nazwanej Sanatana, czyli „wieczna religja“, której podstawą jest wiara w jedyną nieskończoną Realność (Rzeczywistość). Byt czyli Istnienie, od którego pochodzi świat zjawisk i indywidualne dusze. Wiele hinduskich sekt, faktycznie znanych jako różne religje, w rzeczywistości widzą same w sobie tylko różne sekty i rozgałęzienia jedynej wiecznej religji Indyj, wskutek czego, oczywiście, każda uważa, że ona lepiej od wszystkich innych wyraża i tłumaczy zasadniczą religję. Ani jeden kult, ani jedna sekta, lub szkoła nie są uważane za „obcych“, heretyków lub bezbożników — wszystkich przyjmuje bowiem szerokie łono — wszyscy oni bowiem poszukują wielkiej Prawdy — wszyscy kroczą po różnych drogach, powierzywszy się jednej z niezliczonych ścieżek. Niedarmo jeden poważny hindus mówił: „Panującą religję Indyj można porównać ze wspaniałą mozaiką, ułożoną przez wszelkie możliwe postacie religijne idei i wszelkie obrzędy; do których kiedykolwiek dochodził ludzki rozum“. Słusznie mówi Maks Müller: „W tym kraju wyobrażone są wszystkie religje, rozpoczynając od najgrubszych zabobonów, kończąc na objawieniach boskich“.
 Różne sekty i szkoły hinduskiej religji, która wśród europejskich uczonych przyjęto nazywać „bramanizmem“ czyli „hinduizmem“, a którą sami hindusi, nazywają Sanataną czyli „wieczną religją“, lub „relgiją Indyj“, i liczącej dwieście dwadzieścia pięć miljonów ludności w lndjach owe sekty i szkoły mogą być podzielone na trzy główne klasy, a mianowicie: 1) wisznuici lub waisznawici, 2) sziwaici czyli szaiwici i 3) abstrakcyjni moniści. Poznaliśmy już pochodzenie pierwszych dwóch klas, opisawszy powstanie kultu Wisznu i Sziwy, jak i różnych czynników, które wpłynę-