W rocznikach niema o nim również wzmianki, istnieje jednak pewna luka między datą śmierci Lamberta, a objęciem rządów dyecezyi przez późniejszego biskupa Balduina, które miało nastąpić w r. 1103. Literatura nasza stara się tłómaczyć te fakta, opierając się na kronice Galla w ten sposób, że wiadomość podana o złożeniu dwóch biskupów przez legata ówczesnego w Polsce w r. 1104 Walona, biskupa z Beauvais, odnosi się właśnie do owego Czesława[1]. Legat miał go złożyć z biskupstwa za różne winy, więc go z katalogów i roczników wykreślono, a stolicę objął nowo mianowany biskup. Domysł ten posiada niezaprzeczenie pewne cechy prawdopodobieństwa, lecz nasuwają się bądź co bądź pewne wątpliwości, a zwłaszcza chronologiczne. Zamianowanie bowiem Balduina wedle zgodnych notatek rocznikarskich przypada na r. 1103, a pobyt legata na r. 1104, i Gallus podaje wiadomość o wyświęceniu Balduina przed skreśleniem szczegółów działalności Walona i jego synodu[2]. Ta pozorna sprzeczność da się może rozwiązać inaczej. Czesława, który dopuścił się jakichś przestępstw, złożył prawdopodobnie z urzędu synod krajowy, wówczas książe zamianował Balduina i wysłał do Rzymu po sakrę, którą też rzeczywiście z rąk papieża uzyskał[3], a tem samem sprawa ostatecznie załatwioną została, musiała ona jednak bardzo niepokoić umysły, skoro zdano się na wyrok stolicy apostolskiej i jej powagą starano się utwierdzić biskupstwo Balduina. Legat zaś mógł złożyć z biskupstwa dwóch innych biskupów, którzy może podobnie jak Czesław przewinili, albo mógł ponownie z polecenia papieskiego rozpatrywać sprawę złożonego biskupa krakowskiego i wyrok zatwierdził. Tego rodzaju domysł musimy tem bardziej przyjąć, że brak nam podstawy do jakiegokolwiek przesunięcia dat w rocznikach podanych.
Balduin, jak świadczy samo imię, był pochodzenia, francuskiego, człowiek o wyższem zapewne wykształceniu, więc go Bolesław Krzywousty używał nieraz w ważnych misyach politycznych. W Rzymie traktował o dyspensę w sprawie małżeństwa Bolesława ze Zbysława, córką w. księcia kijowskiego[4], a później pośredniczył w groźnym sporze księcia ze Zbigniewem[5]. Zmarł w r. 1109, a po nim objął biskupstwo również cudzoziemiec Maurus. Polecił on, jak to już raz w r. 1101 zrobiono, sporządzić inwentarz
- ↑ Gallus II c. 27. „Romanae sedis legatus, Walo nomine Belvacensis episcopus, Poloniam advenit, qui cum virtute Bolezlavi, zelo iustitiae tantum canonicae districtionis rigorem exercuit, quod duos episcopos ibi nullo vel prece vel pretio subveniente deposuit”.
- ↑ Gallus II c. 23 i 27. Rocznik kapituły krakowskiej zapisuje również konsekracyę Balduina pod r. 1103, a pobyt legata pod r. 1104. Dlatego sądzimy, że mylny jest domysł Grünhagena (Regesten zur schlesischen Geschichte I, str. 18), który legacyę Walona zamieszcza pod r. 1102.
- ↑ Gallus II c. 23. „Balduinus Cracouiensis episcopus, ab eodem papa Romae consecratus”.
- ↑ Tamże w dalszym ciągu „Balduinus... fidei ruditatem et patriae necessitatem intimavit, sicque Romanae sedis auctoritas, ut fertur, hoc coniugium misericorditer non canonice, nec usualiter, sed singulariter collaudauit”.
- ↑ Gallus II c. 38. „Tum vero Zbiguevus in desperationem est redactus, ac Jaroslao duce Rutheno simulque Balduino Cracouiensi episcopo mediantibus, ad fratrem satisfacturus et obediturus est adductus”.
