Wikiźródła

Strona:Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Historyczno-Filozoficznego Akademii Umiejętności - 1887 - Tom 19.djvu/026

Ta strona została przepisana.

o tem przywilej dla arcybiskupstwa Gnieźnieńskiego z r. 1357, gdzie król wkłada na ustanowić się mającego oprawcę arcybiskupiego obowiązek „ut bona ecclesie diligenter visitet”, wyżéj cytowana zapiska z aktów grodzkich Krakowskich z r. 1419, w któréj justycyjaryjusz Krakowski odracza w Krakowie termin z tego powodu, że „est in negociis domini regis alias fures fugat”, a wreszcie fakt, że justycyjaryjusz Krakowski występuje w charakterze urzędowym nietylko przed sądem w Krakowie, ale także w Czchowie[1], a o ile sądzić możemy z ogólnych wzmianek w Książu, Proszowicach i Lelowie, powiaty te bowiem jako do ziemi Krakowskiej należące nie miały osobnego justycyjaryjusza, jeśli więc przed ich sądem występuje oprawca, to zapewne „terre Cracoviensis iustitiarius”. Nadto jeszcze o ile wnioskować możemy z przywileju z r. 1386 znoszącego oprawców „cum suis officiis”, tudzież z aktów sądowych, w których dość często spotykać się dają familiares iustitiarii, oprawca posiadał i swoje officium, to jest kancellaryją, z któréj nawet pisma wychodziły[2], a nadto swoich podwładnych „familiares”, którzy w sprawach egzekucyi w jego imieniu działali i występywali[3]. Zdaje się także, że oprawcy przed ich zniesieniem w r. 1386 pobierali od chłopów jakieś podatki i opłaty, zwane oprawne, i zapewne mieli prawo do utrzymania podczas objazdu tery-

  1. ↑ r. 1408 Terr. Czchov. I, p. 206: Nicolaus Rogalecz iusticiarius Cracoviensis, to samo ibid. II, p. 46: Johannes Crzebki.
  2. ↑ Jedna zapiska sądowa krakowska poleca stronie odraczającéj termin przynieść litteram iustitiarii (S. P. P. P. VIII. N. 3554); chodzi tu o litteram pro maiori; w aktach łęczyckich (II. N. 4753) r. 1393 biorą strony wstecz do oprawcy, być więc bardzo może, że tenże nawet księgi spraw przez siebie załatwianych prowadził.
  3. ↑ r. 1432 Inscr. Castro Crac. IV, p. 588. Nobilis J. S. actor contra Johannem Masovitam familiarem iusticionarii Crac. pro eo quid venit violenter ad domum ipsius... violenter et non servato iure terrestri ipsum pignorauit et existens in pignoracione famulum ipsius percussit....
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Rozprawy_i_Sprawozdania_z_Posiedzeń_Wydziału_Historyczno-Filozoficznego_Akademii_Umiejętności_-_1887_-_Tom_19.djvu/026&oldid=1994512”