z całej Wielkopolski produkty rolnicze i wyroby naszych przemysłowców i rękodzielników. Wszystkich tych zamysłów w krótkim okresie swej działalności społeczno-gospodarczej Marcinkowski nie mógł był przeprowadzić. Jednakże myśl zasadnicza Bazaru nie zaginęła, ale owszem zrealizowała się w systemie różnych instytucyj gospodarczych, społecznych i oświatowych, oddzielnie prowadzonych, ale w jedną całość związanych wspólną ideą. Do tych instytucji należą przedewszystkiem nasze spółki, które najlepiej pojęły myśl przewodnią Marcinkowskiego i przejęły się zasadami i metodami jego pracy. Scentralizowanie handlu płodami rolniczemi, które Marcinkowski zamierzał przeprowadzać zapomocą swego Bazaru, ostatecznie znalazło swój wyraz w związkowej organizacji, mianowicie w spółkach rolniczo - handlowych i Centrali Rolników. Spółki stworzyły istotną i najsilniejszą podstawę tego naszego budowania społecznego i gospodarczego, które otrzymało później miano „Rzeczypospolitej“.
Drugą instytucją, jaką Marcinkowski powołał do życia, było Tow. Pomocy Naukowej. Zadaniem Towarzystwa było wydobywać z masy ludu młodzież zdatną, a wykrywszy jej zdolności, obrócić je na pożytek kraju. Założone w roku 1841, wspierane przez wszystkie warstwy społeczne, Towarzystwo
