Strona:Rus Jarema Kusztelan - Rodowód spółek ludowych.pdf/44

X.

Ks. Augustyn Szamarzewski i jego program spółkowy.

 Pierwszym wielkim organizatorem Związku i Spółek był Patron Ks. Augustyn Szamarzewski, założyciel i długolet. kierownik spółki średzkiej. Działał on w powstaniu styczniowem i w spółkach, ale nie przechodził przez wszystkie te fazy rozwoju, co Łyskowski. Nie tyle wiara w politykę wielką, ile silna, niczem niezachwiana wiara w żywotne siły ludowe, skłoniły go do udziału w powstaniu styczniowem. Dlatego z powstańca, należącego do „najczerwieńszych“, staje się spółkowcem, z konspiracji i więzienia idzie prosto do gromady rzemieślniczej i pisze z nią ustawy spółkowe. Dlatego prąd spekulacji i giełdowych interesów, który porwał i zniweczył u nas tylu zdatnych pracowników na niwie ekonomicznej, przeszedł obok niego mimo, i nie dotknął ani osoby jego, ani jego idei. On stał wytrwale przy swych spółkach i bronił ich bytu samodzielnego ze względu na ludowe jego potrzeby, a wobec pomysłów i dążności negatywnych stawiał swe plany pozytywne i twórcze. Z tego założenia wychodząc, postawił swój społeczno-gospodarczy program