4 Trzech żydów wór chmielu niosą.
Wyraża opieszałość, niezręczność przy pracy.
Chmura.
1 Będzie i z tej chmury swego czasu deszcz. — Szczerb. Pol.
2 Nie z każdej chmury deszcz. — Knap. 607.
Odm. Nie każda chmura spuszcza deszcz.
3 Z małej chmury wielki deszcz. — Przyb. rkp; Now. 110.
4 Z wielkiej chmury mały deszcz. — Ryś. cnt. 18; Gem. I. 157; Dykc. I. 8; Czel. 612; Hor. 134; Wierzb. 197; Kolb. VIII. 272; Cinć. 23.
Wielka chmura, mały deszcz. Lom. 33. Z wielkij hmury mały désc. Koś. 105. Z wielgie chmuré mełi deszcz. Cen. Kasz. 2; Wójc. Kasz. 110. § Często mały deszcz bywa, choć się barzo chmurzy. Pot. Arg.
Chmurzyć się.
Kiedy się chmurzy, to oczekuj burzy.
Chocz.
Z kolegjaty chockiej najbliższa droga do nieba.
Darowski (str. 126) przytacza ustęp z Pamiętników ks. Pstrokońskiego (wyd. w Wrocławiu 1844, str. 18), w których tenże mówi o sobie: „otrzymałem w rzeczy samej kanonję w Choczu w r. 1736. Jeszcze jednak wtedy nie miałem do kapłaństwa przyzwoitych lat. Gdy te nadeszły, uradowany byłem w duchu, żem otrzymał kanonję w tej kolegjacie, o której to było przysłowie, że z kolegjaty chockiej....”
Chocz w wdztwie kaliskim. Z dalszego ciągu pamiętników Darowski wnosi, że przysłowie powstało z powodu szczupłego bardzo uposażenia kolegjaty, księża bowiem zmuszeni mizerne prowadzić życie mieli najbliżej do nieba, czyli prędko się na tamten świat przenosili.
Chodkiewicz.
Żaden Chodkiewicz garnców nie przystawiał.
Chodzić.
1 Bez podeszew na obcasach chodzi. — Kolb. VIII. 247.
T. j. odrazu przystępuje do rzeczy, nie marudzi, bez ogródki mówi.
2 Chodzi by jaka mara. — Tward. Misc.
3 Chodzi i tu i tu, jak wiecny zyd. — Mát. rkp.
4 Chodzi, jak błędna owieczka.
5 Chodzi, jak ból po kościach.
6 Chodzi, jak po brzytwach.
Trzeba, jako po brzytwach stąpać w tej mierze. Bącz. Prz. Trzeba tam jak po brzytwach chodzić. Sat.
Z największą ostrożnością.
7 Chodzi, jak bez głowy.
Zafrasowany, nie może sobie poradzić.
8 Chodzi jak buhaj.
O opasłym próżniaku.
9 Chodzi, jakbé béł zdrzèszoni. — Cen. Kasz. 8.
10 Chodzi, jakby świecę (kij) połknął.
Prosto.
11 Chodzi, jak cielę za ogonem.
Nie odstępuje go ani na krok.
12 Chodzi jak ćma (jak ćma po omacku).
Wałęsa się.
13 Chodzi jak gawron.
Z otwartą gębą.
14 Chodzi jak kaczka.
Kiwając się chodzi.
15 Chodzi, jak kot koło gorącej kaszy.
Chce, ale nie śmie.
16 Chodzi, jak kot w łupinach.
17 Chodzi jak latko. — Pobł. 41.
18 Chodzi jak mruk.
Milczący.
19 Chodzi, jakby go teraz zdun z gliny ulepił. — Rej. Zw.
Chodzi, jakoby go teraz garncarz z gliny ulepił. Wereszcz. Gość.
O niczym nie wie, jak gdyby się dopiero co urodził.
20 Chodzi, by gęś oszemłana.
21 Chodzi, jako gęś oskubiona na wiosnę. — Rej. Zw.
Chodzi, jako gęś podskubiona. Zbyl. Żyw.
Zbylitowski przysłowie to stosuje do rozmaitych strojów, w kraju noszonych, a szczególniej do tych, którzy stroją się w delję osieczoną.
22 Chodzi, jak piąte koło między ludźmi. — Rej. Zw.
Zawadza, jest przeszkodą tylko.
23 Chodzi jak owieczka, a tryksa jak baran. — Ryś. cnt. 2; Żegl. I. 16; Trotz, p. w. Tryksać.
24 Chodzi, jako zmokły wilk. — Młodź. Kaz. II.
Chodzi, jak zmokły wilk, nos powiesiwszy. Pot. Pocz.
25 Chodzi, jak panna w tańcu.
Powoli kroki stawia.
