Strona:Samuel - Adalberg - Księga przysłów.djvu/115

Ta strona została przepisana.

26 Chodzi jak paw.

Chodzi, by paw hardo. Rej. Wiz.

27 Chodzi jak pies boso. — Kolb. III. 197.
28 Chodzi jak pies, kiedy zje sadło. — Sł. Wil., p. w. Sadło.

Wstydzi się swej winy.

29 Chodzi, jak pies oparzony. — Lom. 8.
30 Chodzi jak powarzony (jak zwarzony).

Jest w kłopocie, w ambarasie.

31 Chodzi jak rak.

Tyłem.

32 Chodzi jak rozkidły. — Pobł. 81.

Rozkidły = przełamany.

33 Chodzi jak sęp.

Ponury, milczący.

34 Chodzi jak tur.

Chodzi sobie jako tur, potrząsając porożym swoim. Rej. Post.
Wyniosły, dumny.

35 Chodzi jak w chomącie (w jarzmie). — Sł. Wil., p. w. Chomąt.

Wyprężony, nienaturalny.

36 Chodzi jak w kieracie. — Sł. Wil., p. w. Kierat.

Dostał zawrotu głowy.

37 Chodzi, jak z jajkiem na głowie.

Powoli, ostrożnie.

38 Chodzi jak żóraw. — Wurzb. 212.

Nadęty, napuszony.

39 Chodzi po katolicku.

Prędko.

40 Chodzi sam, jak on żubr odyniec. — Rej. Zw.
41 Chodzisz jak zapływany. — Krem. 74.

Zapływany = człowiek, któremu czegoś brakuje.

42 Chodzi za mnom, jak ciele mokre, nieoblizane. — Mát. rkp.

Gdy cielęcia krowa nie obliże, to ciągle chodzi za nią i beczy.

43 Chodzi za nim, jak cielę za krową. — Knap. 636; Trotz, p. w. Cielę; Now. 63.

Wòna za nim chòdzi, jak celę za krową. Cen. Kasz. 13; Wójc. Kasz. 112.

44 Chodzi za nim jak cień. — Knap. 636; Now. 63.

Chodzi, jak cień niejaki. Ern. 936. Chodzi za nim jako cień. Trotz, p. w. Cień. Zawsze za nim jak cień własny chodzi. Dykc. I. 90. § Jako cień za ciałem chodzi. Kosz. Lor; Sleszk. Odkr. Chodzi za mną, jak cień za słońcem. Hist. KI.

45 Chodzi za nim, jako baranek za owcą. — Górn. Dworz.
46 Jak nie swój chodzi. — Trotz, p. w. Swój.

Zaambarasowany.

47 Jak w odmęcie chodzi. — Trotz, p. w. Odmęt.

Chodzę, by w odmęcie ryba. Rej. Żyw. Wszyscy chodzą, jako ryby w odmęcie. Rej. Zw.
Jak bez głowy chodzi, nie wie co się z nim dzieje.

48 Kto dobrze chodzi, koszt nogami nagrodzi. — Knap. 377.
49 Kto milczkiem chodzi, ten kąsa.
50 Kto nie rychło chodzi, ten sobie szkodzi. — Ryś. cnt. 5; Knap. 389.

Kto nie rychło chodzi, sam sobie szkodzi. Ern. 348; Dykc. I. 6; Czel. 257. Kto nie rychło chodzi, ten sam sobie szkodzi. Now. 38. Kto późno chodzi, sam sobie szkodzi. Czel. 135. Gdo nie skoro chodzi, sám sobie szkodzi. Cinć. 13.
Kto późno przychodzi, sam sobie szkodzi. Flor. 150; Mon. Ench. 199; Mon Gr. 394; Łysk. 59; Mas. 217. Kto nie skoro przychodzi, sam sobie szkodzi. Lam. 18. Kto nie rychło.... Gluź. 404; Żup. 3. Kto późno przychodzi, ten talerze liże (łapę lizać musi).
51 Kto nogami mało chodzi, językiem (uszyma) sobie nagrodzi. — Knap. 390; Wójc. Przyp. 168.

52 Kto w pociemku chodzi, nie wie gdzie idzie. — Sł. Wil.

53 Kto z młodu chodzi jako stary, na starość skacze jak młody. — Ryś cnt. 7; Żup. 8; Kolb. VIII 259.

54 Póki chodzim, póty się godzim. — Ryś. cnt. 12; Czel. 379; Mas. 340.

Póki chodzisz, póty się godzisz. Knap. 885; Dąbr. 12.
T. j. póki człowiek zdrów, póty z nim można dojść do ładu.

55 Trudno tego wodzić, kto nie może chodzić. — Ryś. cnt. 15.

Trudno tego wodzić, co sam nie chce chodzić. Knap. 17; Dąbr. 14; Now. 97; Czel. 281; Żup. 6; Kolb. VIII. 267. Trudno tego wodzić, co sám nie kce hodźić. Koś. 105.

Cholewy.
1 Cholewki smalić (palić).

Zalecać się, umizgać się.

2 Czerwone i żółte cholewy do stołu, a czarne za drzwi.

T. j. panom, bogatym, pierwsze miejsca się dostają, a biednemi pogardzają. Dawni panowie i magnaci polscy mieli cholewy u butów z różnokolorowych drogich materyj i skórek.

Chorągiewka.
1 Chorągiewkę zwinąć. — Dykc. I. 158; Now. 9.

Uciec, zemknąć, wycofać się, zrezygnować z czego. ....„Jak rozwinięcie sztandaru oznaczało gotowość do walki, tak w czasie klęski, lub odwrotu z pola zwijano chorągiew. Ten zwyczaj zachowało nam jeszcze starożytne przysłowie: „zwinąć chorągiewkę.” Wójc. Obr. II. 208.

2 Wiatr chorągiewkę obraca, ale nie wieżę. — Łysk. 65.

Chorboty.
Zawinąć chorboty i iść do roboty.

Energicznie się do pracy zabrać. Chorboty = zapewne forboty.