Strona:Samuel - Adalberg - Księga przysłów.djvu/120

29 Piosnka naprzyjemniejsza każdemu, gdy go chwalą. — Knap. 851; Now. 75; Czel. 102.

30 Przykro słuchać, gdy się kto sam chwali. — Flor. 117.
31 Sobie gali, gdy cię zły chwali. — Ryś. cnt. 14; Czel. 102.
32 Złe ma sąsiady, kto się sam chwali. — Ryś. cnt. 18; Czel. 102; Mas. 64.

  Gdo sie sám chwáli, má złych sąsiadów. Cinć. 13. § Ten, który złe sąsiady miewa, o swej chwale przed wszytkimi śpiewa. March. 16. Sam się chwalisz, znać że masz nie dobre sąsiady. Szym. Siel. Snać masz złych sąsiadów, że się sam chwalisz. Młódź. Kaz. IV.

Chwała.
 1 Chwała każdego wzbudzi. — Gem. II. 37.
 2 Chwała pobudka do dobrego. — Knap. 71; Ern. 652; Now. 10; Czel. 104.

  Chwała pobudza do cnoty. Żegl. I. 16.

 3 Chwała przyjemna od chwalnego. — Knap. 71; Em. 652; Flor. 138; Czel. 104.

 4 Chwała za cnotą idzie. — Knap. 80; Żegl. I. 16; Trotz, p. w. Cnota; Now. 11.
 5 Chwała za wszytko stoi. — Gem. I. 22.

 6 Chwała z własnych ust śmierdzi, z cudzych pachnie. — Knap. 72; Flor. 139; Czel. 101; Mas. 64.

  Chwała z własnych ust śmierdzi. Mon. Ench. 181; Gr. Lat. 411; Mon. Gr. 372. § Chwała z twoich ust własnych, wiedz, że śmierdzieć będzie. Papr. K. Chwała z ust własnych śmierdzi. Ząbk.

 7 Chwałą się ludzką nie unoś. — Knap. 71; Ern. 652; Now. 10; Czel. 102.
 8 Chwały — pod powały.

 9 Chwały własnej cudniej z cudzych ust słuchać, niż ją swą gębą dmuchać. — Knap. 72; Czel. 102.

  Chwały lepiej z cudzych ust słuchać, niż ją... Now. 10.

10 Komu pierwsza chwałka, temu pierwsza pałka.
11 Kwituję z chwały, wolę być cały.
12 Nie szukaj próżnej chwały, póki masz grzbiet cały.
13 Próżna chwała i piecucha ruszy. — Knap. 933; Flor. 177; Dąbr. 12; Czel. 102.
14 Próżna chwała u drzwi stała. — Przyb. rkp.

  Odm. Chwała u drzwi stała, a prawda nic nie gadała, bo się bała. — Chwała u drzwi stała, prawdy nie powiedziała, bo się bała. — Sama chwała w kącie stała.

15 Próżną chwałą mądry gardzi. — Knap. 934; Now. 81.
16 Próżnej chwale powiedz vale.
17 Własna chwała nie wiele warta.

Chwałka ob. Chwała.

Chwast.
 1 Chwast się nie zepsuje.
 2 Nie siać chwastu, a rodzi się.
 3 Nie trudno o chwast.

Chwat.
 1 Chwat — nie jedną kurę zjadł.
 2 Chwat z morskiej piany.
 3 Zarówno chwat w mordzie i w kordzie.

  I mowny i bitny.

Chwiać się.
 1 Chwieje się jako osika. — Pot. Arg; Trotz, p. w. Osika.
 2 Chwieje się jak trzcina.

  Chwieje się, jako trzcina od wiatru zroszona. Rej. Post. Chwiejący się jako trzcina. Wuj. Post. Chwieje się i na tę i na owę stronę, jako licha trzcina. Białob. Post. Jako trzcina się chwieje. Żarn. Post; Budn. Prz; Bar. N; Jagod. P. Chwieje się, jak mdła trzcina. Hist. KI.

 3 Chwieje się, jak żydowskie przykazanie (jak żydowska, luterska wiara).

Chwila.
 1 Czasem się złą być zdaje bardziej, niż jest chwila. — Now. 13.
 2 Nie w każdej chwili człek się pomyli.

Chwytać się.
 1 Chytá się, jak żaba muru. — Cinć. 7.

  Zaczyna z trudnościami i powoli gospodarować.

 2 Chwyta się, jak chmiel tyki.
 3 Kto wiele chwyta, mało łapa.

Chybić.
 1 Albo chybi, albo trafi. — Lom. 5.

  Abo chybi, abo trefi. Cinć. 5.

 2 Łacniej chybić, niż trafić. — Knap. 409; Ern. 281.

  Łatwiej chybić, niż trafić. Now. 45.

Chytać się ob. Chwytać się.

Chytro.
 Chytro mądro, a nie z wielkim kosztem. — Linde, p. w. Chytro.

  Zpyszna skąpo.

Chytrość.
 1 Chytrością świat przejdziesz, ale nazad się nie wrócisz.
 2 Chytrość człowieka, to nie są żádne czary. — Cinć. 7.

Chytry.
 1 Chytra jak cytra. — Feder. rkp.

  Oznacza najwyższy stopień chytrości. Cytra = tak w okolicach Świsłoczy wabią najczęściej suki.

 2 Chytrego się strzeż. — Knap. 76.
 3 Chytry by wół. — Ryś. cnt. 2.
 4 Chytry jak lis (jak szpak, jak wąż).
 5 Chytry ma siedm zmysłów, ósmy wykręt.
 6 Chytry milczkiem dokuczy. — Now. 10.
 7 Chytry z chytrym nie utworzą dobrego związku. — Now. 10.
 8 Chytrze z chytrym. — Knap. 76.

  Chytry chytrze z chytrym postępuje. Ern. 652. § Z chytrym jako lis chytro się masz obchodzić. Wokab. z r. 1580 i z r. 1607.

 9 Taki chytry, że i żyda oszuka.