Strona:Samuel - Adalberg - Księga przysłów.djvu/163

Ta strona została przepisana.

7 Drży jak osika. — Przyb. rkp; Wójc. Zar. II 278; Lom. 10.
8 Drży, jak skóra na psie.
9 Wón dréży, jak lésté na wósce. — Cen. Kasz. 21.

Drży, jak lĕstĕ na osce. Pobł. 60.

Drzemać.
Drzémie, jak niedźwiedź w zimie.

Drzewko. ob. Drzewo.

Drzewo.
1 Bez podżogi drewka się nie palą.
2 Chyłego drzewa wiatr nie łamie.
3 Czasem dłużej drzewa skrzypiącego, niżeli zdrowego.

Ob. N. 7 i 36.

4 Drwa ci z boru wozić. — Pot. Pocz.

Nie zdatnyś do lepszej pracy; to ci tylko przystoi.

5 Drwa do lasu nosić (wozić) — głupstwo. — Knap. 216.

Drwa do lasa wozić. Gem. II. 75; Trotz, p. w. Drzewo. Drwa do lasu nosić. Now. 20. Drew do lasa a szyszek do boru wozić. Czel. 570. Drzewo wiezie do lasa. Łysk. 57 i 65. On wozi drwa do lasa. Cinć. 30. § Drwa do lasa wozić. Mącz. Na tamtej stronie jak twój towar płaci, Pytaj się braci, Byś drew do lasa nie woził. Klon. Flis.
6 Drzewko z młodu prostuj, bo się potym nagiąć nie da. — Trotz, p. w. Drzewko.
Drzewko, póki młode, naginać trzeba, bo się potym nagiąć nie da. Lom. 11. § Jeżeli młodocianego drzewka nie naprostujesz, dopieroż mu nie poradzisz, gdy się stanie dębem. Bals. Kaz.
7 Drzewo, które skrzypi, dłużej w lesie stoi. — Ryś. cnt. 3; Czel. 308; Mas. 38.
Żeglicki (wyd. z r. 1735, str. 60) przytacza: skrypliwe derewo zdorowe preskrypajet.
Ob. N. 36 i 40.

8 Gdy nie dostanie drew, zgaśnie ogień. — Leop. B.

Gdy drew niemasz, gaśnie ogień. Gilow. Gdzie nie staje drew, zgaśnie ogień. Wys. Jęz.
9 Gdy się drzewo obali, każdy wióry zbiera. — Flor. 16; Mon. Ench. 188; Gr. Lat. 413; Mon. Gr. 380.
Odm. Kiedy drzewo upadnie, każdy chce wióry zbierać.

10 Gdzie drzewo upadnie, tam lęże. — Herb. N.

Gdzie drzewo padnie, tam też leżeć będzie. Bar. Lut. Drzewo, gdzie padnie, leży. Kochow. Niepr. Tak leżeć będzie drzewo, jak upadnie. Lubom. Eccl. Drzewo ścięte tak leży, jak padnie. Niesioł.

11 Gnij drzewo, póki się giąć daje.

Trzeba drzéwko giąc, póki sę dá. Cen. Kasz. 11.

12 Godne drzewo owocu, godzien owoc drzewa. — Pot. Now.
13 I mokre drzewo się zajmie (zapali), łuczywa poddawszy.
14 Im więcej drew, tym mniej lasu.
15 Jakie drzewo, takie jabłko.

16 Jakie drzewo, taki klin; jaki ojciec, taki syn. — Liwocz. 43; Czel. 403; Mas. 23; Kolb. III. 198; Koś. 99 i 100.
Jaki drzewo, taki pień; jaki ociec, taki syn. Cinć. 17; Bystr. 77. Jakie drzewo, taka kora; jaka matka, taka córa. — Jakie drzewo, taka skórka; jaka matka, taka córka.
17 Jakie drzewo, taki owoc. — Ryś. cnt. 4; Knap. 686; Mon. Ench. 191; Trotz, p. w. Drzewo; Don. Gr. 6; Mon. Gr. 385; Czel. 404; Lom. 13; Koś. 104.
Jakie drzewo z natury, taki owoc rodzi. Głos.

18 Jakoby drwa gryzł.

Uważaj zawsze pilnie, co może być trefnie, a co jakobyś drwa gryzł. Górn. Dworz. Gdy mówi, jak drwa gryzł. Młodź. Kaz. IV.
T. j. niesmacznie, nieprzyjemnie mówi, aż przykro słuchać.

19 Jak się drzewo powali, każdy je rąbie i pali. — Łysk. 60.
20 Jakże drzewo rąbał, kiej se głowę uciął.

T. j. jakże mógł to zrobić, kiedy go tam nie było, lub kiedy z placu zemknął. Kolb. VIII. 255.

21 Jedno drzewo nie las.

Odm. Jedno drzewo nie czyni lasa.

22 Każde drzewo ma swego robaka. — Now. 31; Łysk. 58.

Każde drzewo, sąsiadko, ma swego robaka. Kras: „Wierzba i Lipa.”

23 Kto z drzewa kleci, ogień nieci. — Now. 37.

T. j. kto drewniane budynki stawia.

24 Kto z młodu drzewka nie sprostował, ten drzewa nie sprostuje.
25 Łatwo nagiąć drzewko, póki młode.
26 Najmokrzejsze drzewo podpalać, to się zapali.

27 Na lecące drzewo nie opieraj się, bo cię z sobą pociągnie. — Fred. I. 385; Żup. 8.

28 Na pochyłe drzewo i kozy łażą. — Ryś. cnt. 9; Czel. 180.

Na pochyłe drzewo kozy rade łażą. Ern. 1469. Na pochyłą brzozę wszystkie kozy włażą. Lom. 21. — Na pochyłe drzewo rady kozy skaczą. Knap. 538; Ern. 1458; Trotz, p. w. Drzewo. Na pochyłe drzewo i kozy skaczą. Gem. I. 82; Flor. 27; Żegl. I. 95; Don. Gr. 6; Mon. Gr. 404; Czel. 180; Łysk. 62; Mas. 201; Kolb. VIII. 261. Cinć. 25. Na pochyłe drzewo i żaby skaczą. Now. 56. Na pohyłe drzewo i kozy wyskakujom, Koś. 104. Na póchełe drzewo e kóze skoczą. Wójc. Kasz. 112. § Stara przypowieść: na drzewo pochyłe lazą kozy z rogami. Rej. Zwierz. Zwykle kozy skaczą na pochyłe drzewo. Pot. Arg. Na pokorne drwa łażą kozłowie. Jagod. Maszk.