aby na potym i siebie i rzplitej na taki hak nie przywodził. Kram. Kron. Przywieść kogo na hak = wprowadzić kogo w niebezpieczne położenie, w ostatnie niebezpieczeństwo.
Hałaj.
Na hałaj na bałaj.
Zrobić co na hulaj na bałaj, t. j. bez namysłu, nie wiedzieć po jakiemu. Hałaj od wyr. hałakai, mówić bez namysłu, krzykliwie. Ob. u A. Kremera (Słowniczek prowincjon. podolskich, str. 21).
Hałapała.
Jaki taki hałapała, dych sie jeny wyskakała. — Cinć. W. 308.
T. j. byle jaki tancerz, abym się tylko wytańczyła.
Hałas.
1 Hałas, hałas, a pies zjadł ananas.
O nieprawdopodobnych wymówkach.
2 Hałas jak na targu (na jarmarku).
Trzask jak na targu. Cen. Kasz. 19.
3 Hałas jak w bóżnicy.
4 Hałas jak w kieracie.
Hałuziński. Nie głupi Florjan Hałuziński. Jestto lakoniczna odpowiedź pewnego szlachcica tego nazwiska, znanego w okolicach Bracławia i tam osiadłego, gdy tenże, na przedstawione sobie listownie warunki pewnego układu, zgodzić się nie chciał. Por. Dar. 26. O podobnymże przysłowiu ob. p. w. Prądzyński.
Hamować się. Kto się sam mocno hamuje, drugim łacno rozkazuje. — Knap. 399; Em. 1510 i 459; Woje. Przyp. 112.
Handel. 1 Co chce jeść i ciecze, niech się taki handel wściecze. 2 Handel byka na indyka. Odm. Handel z byka na indyka, a w dodatku wesz. O złym, niekorzystnym handlu i interesie, lub o nierównej i niekorzystnej zamianie. 3 Handel daje pieniądze, pieniądze wygodę. 4 Hendel Mendel. Hendel = handel, handluj. Mendel=żydowskie imię męskie. Przysłowie wyraża, że tylko żyd jest do handlu stworzony. 5 Jemu handel idzie oporem: narzeka rano, narzeka wieczorem.
Handry. Handry (hadry) kurzy, a popioł sznupie. — Cinć. W. 308. Taki skąpy, chciwy, że handry..., — Handry v. hadry=szmaty, gałgany.
Hanka ob. Anna.
Hanka św. ob. Anna św.
Hannibal.
Hannibal przeszedł Alpy.
O spóźnionych nowinach.
Hans. Hansie! pójdź robić. „O nie mogę chodzić.” Hansie! pójdź jeść. „To muszę leść.” — Lip. Str. 109; Kolb. VIII. 211. Ob. p. w. Grzegorz, N. 1.
Harap. 1 Już po herapie. — Ryi. cnt. 4. Już po harapie. Knap. 688; Trotz, p. w. Harap. § Po harapie przybywasz. Okul. Już po harapie, nierychloś się ocknął. Wolsc. P. Już po harapie. Tward. Woj. Wszystka już była gotowość na pani wesele, Jedna lalka przyjeżdża, wpada mu w oczy — już po harapie. Zabł. Dziew. Już po harapie — już po wszystkim, już zapóźno, już się stało. — Harap v. herap z niem. herab = nawoływanie myśliwych, po! sk-amiających psy po pojmaniu zwierza. 2 Już niewczas po harapie gonić. 3 Lepszy harap, niż hu lala! — Knap. 449; Trotz, p. w. Harap; Czel. 256. T. j. lepsze chwała Bogu, niż da-Ii Bóg; lepiej mieć coś, niż się spodziewać. Hul hul r. hu lala v. hulaIa=okrzyk myśliwych płoszących zwierza, szczególniej wilki. Ob. p. w. Hulała. 4 Lepszy harap, niż plotka. — Przyb. rkp.
Harc. Wyjeżdża na harc. — Knap. 1280; Now. 104. Wyjechać jak na harc. Wójc. Prz. I. 18 i III. 112. § Wyjechać na harc z nieprzyjacielem. Mącz. Ktoć zbroje niema, goło na haro trudno ma wyjeżdżać. Herb. N. Te gry rozmowne, gdziebym ja z nimi na harc wyjechał, w śmiechby się obróciły. Górn. Dworz. Każdy tam z swoją sztuką wnet na herc wyjedzie. Paszk. Dz. Kobyły tobie objeżdżać, Nie na harc z ludźmi wyjeżdżać. Damb. Taj. Wyjeżdżać na harc z czym = popisywać się z czym, chlubić się, o współzawodnictwo się ubiegać. Harc = pojedynek, jaki przed rozpoczęciem walnej bitwy odbywał się między dwoma zapaśnikami.
Hardy.
1 Fortel na hardego — nie dbać nic o niego. — Ryś. cnt. 3; Flor. 112.
....nic nie dbać na niego. Mon. Ench. 187; Mon. Gr. 380 hardego — nie dbać o niego, Wójc. Przyp. 10; Kolb. VIII. 253.
Ob. p. w. Dumny, N. 4.
2 Hardy a ubogi boży nieprzyjaciel.
Dawna przypowieść: hardy.... Rej. Zw.
3 Hardy godzien wzgardy.
4 Hardy i uparty, jak dwa czarty.
5 Hardy, jak hetmańskie pacholę.
6 Hardy, jak Świnia w deszcz. — Petr. 175.
7 Hardy ma kark twardy.
