40 razy — a na niektórych fotografjach medyum pani Cook i Katy King są znakomicie jednocześnie widoczne.
O realności więc pomienionych objawów nie ma potrzeby dyskutować, ani też kopii w ich obronie kruszyć, tak są one powszechnie znane i uznane. Lecz tu zaraz zachodzi pytanie, jak one zostały skomentowane?
Przedewszystkiem więc na widownię wystąpił spirytyzm.
Spirytyzm zgodnie ze swym źródło słowem spirytus oznacza zjawiska, w których występują siły bezcielesne.
Poczęto więc głosić, że skoro na seansach działają siły od medjum zgoła niezależne, skoro ukazują się zjawy niczem do medyum nie podobne, których inteligencya przewyższa częstokroć inteligencję medyum (zjawy mówiły językami medjum nieznanemi), skoro te zjawy przedstawiają się same jako osoby zmarłe, które żyły na ziemi — nic innego nie może tu być, jak istotne ukazywanie się duchów, jak odwiedziny zmarłych składane nam żywym. Twierdzono dalej, że sposobem tym został ustalony bezspornie fakt życia pozagrobowego, fakt nieśmiertelności ducha — a że medja nie są niczem innem jak rodzajem aparatu telegraficznego, dającego nam możność komunikowania się ze światem umarłych.
Jeśli dodać do tego jeszcze t. zw. „medja rewelacyjne“ — teorya spirytystyczna tłomaczyłaby wszystkie zjawiska bardzo zachęcająco.
Medja bowiem podzielić można na: medya materyalizacyjne[1] t. j. takie przy których powstają fenomeny, jak światła, dotyki, dźwięki, zjawy ect
- ↑ w literaturze odnośnej dzielą medya inaczej na: mechaniczne (materyalizacyjne) i intuicyjne (rewelacyjne).
