Czyż nie lepszy zamiast opium
Z pistoletu wystrzał celny?
Filippe Mordaunt
radzi Filip Mordaunt, sam samobójca, który pozostawił powyższy wierszyk przed śmiercią.
Lecz czy sposób ten jest jedynym i wypróbowanym na wszystkie zawody i nieszczęścia życiowe? Uporaliśmy się z pierwszą połową naszego zadania mianowicie ze sprawą czy samobójstwo jest bohaterstwem czy tchórzostwem i zdaje się, że najbliżsi będziemy odpowiedzi, skoro określimy, że w wypadkach gdy jest popełniane świadomie i na zimno jest dowodem odwagi. Ale czy podobna odwaga jest chwalebną? Dalej widzimy, że wiele samobójstw jest spełnianych w stanie afektu, graniczącego z obłędem.
Z tem łączy się dziedziczność samobójstwa. Dr. Gall wspomina o rodzinie miljonera Gautier, który miał siedmiu synów. Każdemu z nich zapisał po dwa miljony franków poczem zupełnie nie wiadomo dla czego odebrał sobie życie. Wszyscy synowie również skończyli samobójstwem, a u żadnego z nich nie można było podać racjonalnej przyczyny.
Wielu ludzi stojących na paropiętrowej wysokości ma pociąg do rzucenia się na dół, jak również wielu ciągnie nieprzeparcie do wody. Taką skłonnością obdarzona była słynna francuska powieściopisarka George Sand i razu pewnego doktorowi Dechartre ledwo udało się ją od rzeki odciągnąć.
Ztąd wnioski nasuwać się będą czy należy odbierać sobie życie i czem jest samobójstwo.
Że prawodawstwo dobrze czyni idąc po linji zrzekania się represji względem samobójców słusznem jest — bo najsurowsze kary nic przeciw samobójcy nie poradzą. Gdy nie wstrzymuje go myśl co stanie się z jego rodziną po śmierci, napewno nie wstrzyma go myśl, że spadną nań takie czy inne
