obchodzi los kultury u nas. Nie wyrządzę Irzykowskiemu podobnej dobrze intencyonowanej zniewagi. Żądam dla niego tego samego tylko — czego żądam dla siebie: szczerości w umysłowym stosunku, a więc od wrogów walki, od ludzi nie mających nic do powiedzenia — milczenia. Inni zaś wskazówek ani rad nie potrzebują. Irzykowskiemu oparciem był w pracy umysłowej jeden z najgłębszych ludzi stulecia: Hebbel. Hebbel mógł mu dać wszystko, prócz wiary dziejowej. Żałowaćby można, że nie odegrał w jego życiu tej roli zamiast Hebbla lub obok Hebbla Proudhon albo tak blizki Irzykowskiemu pod wieloma względami wielki pisarz rosyjski Czernyszewski. Dziś Irzykowski walczyć musi o swoją drogę sam. Metoda umysłowa nie jest czemś zewnętrznem: nie można jej bezkarnie zarzucać dla jakiejkolwiek innej. Tymczasem jest Irzykowski autorem jednej z najbardziej niezaprzeczalnie istniejących książek, napisanych po polsku w ciągu lat ostatnich. Gdybym potrzebował dowodów, że krytyka znajduje się u nas w ręku nieuków i rozzuchwalonych pa-
Strona:Stanisław Brzozowski - Współczesna powieść polska.djvu/182
Ta strona została skorygowana.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Stanis%C5%82aw_Brzozowski_-_Wsp%C3%B3%C5%82czesna_powie%C5%9B%C4%87_polska.djvu/page182-1024px-Stanis%C5%82aw_Brzozowski_-_Wsp%C3%B3%C5%82czesna_powie%C5%9B%C4%87_polska.djvu.jpg)