Strona:Stanisław Brzozowski - Współczesna powieść polska.djvu/193

galicyjską swobodę duchową w dziedzinie sztuki, swobodę sztuki — naszemu skrępowaniu wewnętrznemu, naszemu t. j. właściwemu nam, ludziom z królestwa. O swobodzie Wyspiańskiego możnaby powiedzieć wiele. Z właściwą sobie głębokością i szczerością duchową myśliciele galicyjscy uczynili najistotniejszą wartość twórczości Wyspiańskiego z tego, co stanowi w niej punkt prawdziwie tragicznych załamań samego twórcy. Ale o tem tylko en passant. Co oznacza swoboda wobec danej treści życia? — Jest ona przekonaniem, że się posiada w swem życiu coś bardziej wartościowego od tej treści, że się jest istotnie ponad nią. W jaki sposób można być ponad czemś? Jedynie dokonawszy wszystkich tych zadań, jakie w owej podporządkowywanej dziedzinie były do dokonania, jedynie wyczerpawszy całe piękno, dobro, bogactwo, jakie w tej dziedzinie tkwiły: — nie wątpliwie galicyjscy »swobodni« metafizycy, esteci, prometeiści żyją tak nieskońezenie bujnem, pysznem, bogatem życiem, dokonywają tak nieskończenie męskich czynów co dzień i co go-