Strona:Stanisław Chodyński - Szkoła OO. Bernardynów w Warcie.djvu/11

dział ję Józef Źernicki, uczeń z retoryki. W tymże roku 1808 przed wakacyami (dnia 13 lipca) lista uczniów pokazuje 3 retorów, 4 syntaksów, 9 grammatyków, 18 infimistów, 12 subinfim. i 16 proformistów, razem 62.
 W roku następnym 1809, w kwartale I d. 22 kwiet. w spisie uczniów podano retorów 2, synt. 5, gram. 11, infim. 24, subinfim. 12, profor. 24, razem 78, szkoła więc wzrastać poczęła w liczbę wychowańców. Na kapitule prowincyalnej, odbytej w Warcie tegoż roku d. 26 lipca, zostawiono O. Helanczewskiego na stanowisku prefekta szkoły, regensa konwiktu i profesora języka łacińskiego, a O. Alschera jako profesora języków niemieckiego i francuskiego, oraz retoryki. Do nauczania w infimie powołano pierwszy raz człowieka świeckiego, Józefa Skibińskiego, który w tymże roku ukończył tu retorykę i szkołę. Na retoryce było 2, syntaksów 8, gram. 14, infim. 28, subinfim. 13, proform. 40, razem uczniów 104. Oracya na ś. Antoni była: wypowiedział ją Jozefat Szumowski.
 Doszła i tutaj reforma pewna, gdy d. 11 lipca 1810 r. O. Franciszek Szumowski exprowincyał, na miejsce retoryki wprowadził nauki matematyczne, które rozpoczęto z rokiem szkolnym d. 1 wrześ., odbywając je w poniedziałki, środy i piątki od godz. 8 do 10 rano. Wykładano arytmetykę „wyższą”, początki algebry, początki geometryi i astronomii, związek z geografią mającej. Uczniów było 9; ci na egzaminie rocznym okazali wielkie postępy w tych naukach. Mimo to retoryki zupełnie nie zaniechano, i nazwa retorów pozostała, ograniczono ją tylko do mniejszej liczby godzin. Odmiana ta nastąpiła na zgromadzeniu prowincyonalnem w Warcie tego roku odbytem, gdzie O. Szumowski zaproponował wy-