Strona:Stanisław Chodyński - Szkoła OO. Bernardynów w Warcie.djvu/14

dlatego najpierwszą wizytę i inne ważniejsze w całości wypisuję.
 Wizyta. „Roku 1817 d. 4 i 5 czerwca odprawiła się przezemnie niżej podpisanego wizyta jeneralna szkół podwydziałowych wartskich, w przytomności JXX. zakonu Bernardyńskiego, OO. Bonawentury Helanczewskiego rektora, Macieja Podobalskiego i Rocha Alschera, profesorów.
 Tak w odbytej z JXX. Profesorami konferencyi, jako też pilnem zwiedzeniu i doświadczeniu z nauk uczniów na trzy klasy, we dwóch izbach podzielonych, a do stu z górą wynoszących, znalazł Wizytator najlepszą chęć JXX. Profesorów i dowody łożonej usilności utrzymania tej szkoły w przepisanych na Podwydziałowe granicach. Niepodobieństwo atoli fizyczne dopełnienia w trzech, co na sześciu podług Urządzenia wypada, przez co nie licząc zatrudniania się i dozoru domowego konwiktu, zamiast dziewiętnastu Ustawami przepisanych godzin, dwóch profesorów po trzydzieści ich w tygodniu w szkole pracuje, to mówię, niepodobieństwo fizyczne przyczyną jest, że pomimo tego wiele jeszcze z ważniejszych nauk, jako to, jeometrya, technologia i rysunki, nie mogły być w tej szkole dawane, i inne nawet nie z taką korzyścią, jak po gorliwości i zdatności JXX. Profesorów można się było spodziewać. Po pilnem więc nad wszystkiem zastanowieniu się i egzaminie uczniów, z których z klasy I, 34 liczącej, JPP. Lisiecki, Kowalski, Moraczewski; w II z 24, Sikorski, Kowalski, Borkowski, a w III z 4-ch, Lewandowicz i Konwerski, najlepiej się z dawanych nauk popisali. (Elementarną — z 47 złożoną, uczniowie IV klasy bezpłatnie dwie godziny na dzień uczą); — toż po daniu ustnej w czem wypadało informacyi i przestrogi, przyjęciu