Strona:Stanisław Chodyński - Szkoła OO. Bernardynów w Warcie.djvu/17

Cl. IIa 1mi anni seu gramm. 7; Cl. Ia 22; Clas. primordialis 29, razem 69. Odbyła się i urzędowa wizyta szkoły, której protokół przytaczam:
 „Roku 1822 d. 5 lipca odprawiła się wizyta jeneralna szkoły podwydziałowej wartskiej, w przytomności JXX. Bonaw. Helanczewskiego rektora i Rocha Alschera profesora Fratrum Minorum de Observantia vulgo Bernardynów. Szkoła ta drugi raz już przez niżej podpisanego zwiedzana, okazuje widocznie co może gorliwość i dobra chęć wyższymi widokami wsparta, pomimo wszelkich z jakiegobądź źródła trudności. Dwóch JXX. Bernardynów, z małą bardzo wyższych uczniów przybranych do tego pomocą. utrzymują: 1) szkółkę początkową czyli wyższą nieco nad elementarną; 2) pierwszą i drugą etatową, z małym bardzo przepisanych nauk niedopełnieniem; 3) nadkompletową pod różnemi: Retorów, korepetytorów, drugo lub trzecio- letnich nazwiskami, w rzeczy zaś samej, choć nie cale podług przepisu, jednakże wyraźnie etatowo trzecią. Ostatnia ta potrzebną się staje z bardzo słusznych powodów, aby mieć można Dyrektorów czyli Dozorców domowych, bez których żadna szkoła porządnie utrzymać się nie może.
 W zwiedzeniu klas znalazło się uczniów: w początkowej 23, w etatowej I-ej 20, w II-ej 12; w III-ej 5, ogółem 60.
 Tak więc, z przydaniem tylko jednego jeszcze etatowego nauczyciela, któryby matematykę, rysunek i nieco fizyki posiadał, toż dokładniejszego się nieco z Urządzeniem Wewnętrznem Szkół krajowych obeznania, do którego od ostatniej wizyty bardzo się znacznie zbliżyła, szkoła ta między Podwydziałowemi może z korzyścią nietylko się mieścić, ale i sprawiedliwie celować. Nieszczęściem, że byt jej